Изоҳлар*. 1. Аэродром тоифаси фу-қаролик авиацияси аэродромларини техно-логик лойиҳалаш нормаларига мувофиқ белгиланади.
Янги лойиҳаланаётган завод аэро-дромларини аҳоли пунктларининг аҳоли жойлашган ҳудудидан камида 6 км масофада жойлаштириш мумкин, бунда учиш-қўниш йўллари ўқининг йўналиш-лари ва самолётлар учишларининг трасса йўллари аҳоли жойлашган ҳудудни кесиб ўтмай, унинг чегарасидан камида 6 км четроқда ўтиши керак бўлади.
2. Мавжуд аҳоли жойлашган қурилмаларнинг аэродром учиш-қўниш ўқидаги шовқин таъсири зонасига тушган ҳолларда, уларда Янги аҳоли жойлашган ҳудудларнинг ривожланиши тақиқланади.
131. Учишларнинг хавфсиз-лигини таъминлаш мақсадида аэро-дромлар районларида объектларнинг жойлашуви аэродромлар қарашли бўлган корхоналар ва ташкилотлар билан келишилиши керак (7-илова).
132. Дарё портлари аҳоли жой-лашган ҳудуддан ташқарида, турар жой қурилмаларидан камида 100 м масофада жойлаштирилиши керак.
Янги дарё портларининг ихти-сослашган районлари чегарасидан турар жой қурилмаларигача масофа-лар олиниши камида:
қайта юклаш ва чанг қилувчи юкларни сақлаш жойлари чегара-сидан – 300 м;
енгил ёнувчан ва ёнилғи суюқ-лик сиғимлари ва қуйиш-олиш қу-рилмалари бўлган омборлардан, тои-фасига қараб қуйидагича белги-ланади:
I – 200 м
II ва III - 100 м
Изоҳлар: 1. Дарё портлари ҳудудида сувга тушиш йўллари ва ўт ўчириш маши-наларининг сув олиши майдончаларини кўзда тутиш лозим.
2. Кичик юк айланиши бўлган порт-ларларда йўловчи ва юк ташиш туман-ларини бир йўловчи-юк ташувчи туманга бирлаштириш мумкин.
133. Юк туманларининг соҳил кенглиги қуйидагилардан ошмас-лиги керак:
дарё портлари учун – 300 м, пристанлар учун – 150 м, оммавий юкларни қайта юклаш ва навиг-ациялараро сақлаш учун мўлжал-ланган ихтисослашган дарё портлари учун – 400 м.
Тегишли асослашда ҳудуднинг мазкурнинг эни оширилиши мум-кин.
134*. Тез ёнувчан ва ёнилғи суюқликлар омборларини дарё пор-ти туманлари хўжалик-ичимлик сувини олиш фильтрлари, турар жой қурилмалари, аҳоли оммавий ором-гоҳлари, пристанлар, дарё вокзал-лари, кемалар туриш жойлари, гид-роэлектростанциялар, саноат корхо-налари ва кўприклардан камида 500 м қуйироқда жойлаштириш зарур.
Уларнинг бу объектлардан тепароқда, I тоифа омборлари учун камида 5000 м, II ва III тоифадагилар учун эса – 3000 м масофада жойла-шувига йўл қўйилади.
135. Соҳил базалари ҳамда спорт клублари ва айрим фуқаро-ларга тегишли кичик кемалар туриш жойлари шаҳар атрофида, аҳоли пунктларида эса аҳоли жойлашган ҳудуд ва оммавий дам олиш зона-ларидан ташқарида жойлаштири-лиши керак.
Кўча-йўл тармоғи
136. Аҳоли пунктлари кўчалари тизимининг режавий ечимлари аҳо-ли пунктларининг барча функционал зоналари орасида қулай алоқалар, марказий ва тарихий зоналаридан автомобиллар транзит оқимларини четлатиш, юк ва енгил автомобиллар оқимлари ажратилишини таъмин-лаши лозим. Кўча тармоғи шаҳарга ташқи автомобиль йўлларидан қулай киришни таъминлаши керак.
137. Магистраль кўча тармоғи-нинг ўртача зичлиги аҳоли пункти қурилмалари ҳудудида кўрилаётган ҳудуднинг чегарасидан ўтувчи кўча-лар узунлигини ҳисобга олиб, 2,2-2,4 км/км
2 доирасида бўлиши керак.
138. Қайта қурилаётган аҳоли пунктлари марказий қисмларининг капитал бинолар қурилган кўчалар-нинг қатнов қисми тор бўлганда, параллель кўчалар орасида масофа 350 м дан ошмаганда, бир томон-лама ҳаракат кўзда тутилади.
Қайта қуриш шароитида фақат оммавий йўловчи транспорти ва пиёдаларни ўтказиш мўлжалланган кўчаларни ҳам барпо этиш мумкин.
139*. Кўчалар ва йўллар тоифа-лари ҳаракати интенсивлиги, транс-порт қатновининг тезлиги ва тарки-би, шунингдек функционал вазифа-сига мувофиқ қабул қилинади.
Аҳоли пунктлари кўча-йўл тар-моғининг таснифи ва асосий таъриф-лари 36- ва 37-жадвалда берилган.
Режа ва кўндаланг кесими эле-ментлари ШНҚ 2.05.02-07 «Автомо-биль йўллари»га мувофиқ қўлла-нилади.
Мураккаб рельеф ёки қайта қу-риш шароитида ҳаракатнинг ҳисоб-ланган тезлигини пасайтириш ва шаҳар кўча ва йўллари режаси ва кўндаланг кесими таърифини 38-жадвалга кўра олиш мумкин бўлади.
Қишлоқ аҳоли пунктлари кўча ва йўллари таснифини 39-жадвалга мувофиқ олиш керак.
140*. Турли транспорт восита-лари ҳаракатининг интенсивлигини ҳисоблашда уларни қуйидаги коэф-фициентларни қўллаш билан бир ҳи-соб автомобилига келтириш лозим:
енгил автомобиллар - 1
юк автомобиллари, юк кўтариши, т:
2,0 гача - 1,5
2,0 дан 5 гача - 2,0
5 дан 8 гача - 2,5
8 дан ортиқ - 3,5
автопоездлар – ШНҚ 2.05.02-07 «Автомобиль йўллари»га мувофиқ
автобуслар – 2,5
троллейбуслар – 3,0
улама автобуслар и троллей-буслар,
трамвайлар – 4,0
мотоцикл, мопедлар – 0,5
141. Кўча қатнов қисмида бир ҳаракат йўлагининг транспорт воси-таларини ўтказиш имконияти транс-порт турлари, ҳаракатнинг ҳисоб-ланган тезлиги, узунасига қиялиги, ҳаракат йўллари сони, транспорт воситалари бир ҳаракат йўлагидан иккинчисига чап ёки ўнг бурилиш учун ўтиши тезлигига боғлиқ ҳисоб-ланади.
Илк ҳисоб-китоблар учун кўча қатнов қисми бир йўлагининг ўтка-зиш имкониятлари турли сатҳларда кесишганда - 1200-1500 келтирилган авт/соат,
бир сатҳида - 750-850 келти-рилган авт/соат миқдорида қабул қилинади.
Изоҳ: Бир сатҳда кесишишда ўтка-зиш имкониятлари светофорлар билан бошқариладиган чорраҳалар учун чап ёқ-лама ҳаракат бўлмаганда аниқланган. Чорраҳада чап ёқлама ҳаракат бўлганда ҳаракат йўлагининг ўтказиш имконияти чап ёқлама ҳаракат интенсивлигига муво-фиқ ҳолда пасаяди.
