Glossariy avanport – portga kiraverishdagi kemalar to‘xtashi uchun qulay va mos joy aviatsiya

PRITSEP (r.pritsepit – tirkamoq, ulamoq). O‘ziyurar transport vositalariga tirkalgan arava (motorsiz vagon, platforma).

SAMOLYoT(r. sam – o‘zi + letat – uchmoq). Motorli, qanotli, havodan og‘ir bo‘lgan uchish apparati.

SAMOSVAL (r. sam – o‘zi + svalit – ag‘darmoq, to‘kmoq). Yuklarni o‘zi ag‘daradigan kuzovli yuk mashinasi yoki vagon.

TEPLOVOZ (r. teplo – issiq, issiqlik + voz(it) – tashimoq, sudramoq). Ichki yonuv dvigateli o‘rnatilgan, uning yordami bilan yuradigan lokomotiv.

TEPLOXOD (r. teplo – issiq, issiqlik + xod(it) – yurmoq, harakatlanmoq).Ichki yonuv dvigateli o‘rnatilgan, uning yordami bilan yuradigankema.

TERMINAL (ingl.terminal< lot. terminalis-oxirgi, so‘nggi; oxiriga tegishli)

TIRKAMA Biror qurolni tirkab, ulab ishlatishga moslangan asbob.

TRANSPORTYoR (fr. transporteur< lot.transportare-olib bormoq, tashimoq) Yuklarni joydan-joyga to‘xtovsiz uzatib turadigan qurilma.

TREYLER (ingl.trailer
TROLLEYBUS (ingl. trolleybus< trolley – rolikli tok o‘tkazgich (ulagich)+ bus – (avto)bus) Elektr kuchi bilan yuradigan, yo‘lovchi tashuvchi relssiz shahar trasnport mashinasi.

TRYuM (goll.truim-uy, xona) Kemaning pastki palubasi bilan kema tubi, eng osti o‘rtasidagi, odatda, yuklarni qo‘yish va boshqa maqsadlar uchun foydalaniladigan oraliq joy.

TYaGACh (tyagat – “tortmoq, sudramoq” ) Shatakka olinuvchi yoki tirkama mashinalarni tortish uchun belgilangan quvvatli avtomobil yoki traktor.

UZEL (Transport yo‘llarining tutashgan, kesishib o‘tgan joyi). Kemalarning bir soatda bosib o‘tgan dengiz mili soni bilan hisoblanadigan tezlik o‘lchovi.

FAETON (yun. Phaeton – yunon mifologiyasida: quyosh ma’budasi Geliosning o‘g‘li Faeton ismidan: u ikki g‘ildirakli quyosh aravasini boshqarishni xohlab, yer yuzini xavf-hatarda qoldirgan)

FURGON(fr.fourgon)Yuk va yo‘lovchi tashish avtotransportining usti yopiq kuzovi.

SISTERNA (lot cisterna – hovuz, havoza; suv ombori) Suyuqliklar, suyuq gazlar, to‘kiladigan mahsulotlar saqlanadigan yoki tashiladigan ko‘chma yoki statsionar rezervuar, idish. Shunday rezervuar o‘rnatilgan avtomobil, vagon.

ShLYuZ (goll.sluis< fr. ecluse< lot.exclusa – to‘siq, g‘ov; yo‘l qo‘ymaslik ) Kemalarni daryo yoki kanalning suv sathi turlicha bo‘lgan bir uchastkasidan ikkinchisiga o‘tkazish imkonini beradigan, darvozalar orqali o‘zaro tutashgan gidrotexnik kemalardan iborat inshoot. To‘g‘onlardan suvni qo‘yib yuborish yoki bo‘g‘ish uchun xizmat qiladigan maxsus teshik.

EKSKAVATOR (ingl. excavator

ESTAKADA (fr.estacade – qoziqlarga o‘rnatilgan ko‘prik) Transport vositalari va piyodalar o‘tishi, aloqa liniyalari, turli maqsadlarga mo‘ljallangan quvurlar o‘tkazish, yuklash-tushirish ishlarini amalga oshirish uchun yer yuzasidan malum balandlikda, daryolar va soylar ustida quriladigan, bir necha ustunlar ustiga o‘rnatilgan to‘sinsimon konstruksiyalardan iborat ko‘priksimon inshoot.

YuK (cargo; freight; load) –tashish uchun qabul qilingan barcha buyum va mahsulotlar.Yuklar ayni buyum (tovar) va taralardan iborat bo‘lishi mumkin. Tashilgan yuklarning o‘lchami faqatgina tonna o‘lchamida bo‘ladi. Boshqa o‘lchamlar - litr, dona, kub metr kabilar-tonna o‘lchamiga o‘tkazilishi shart. Ko‘pchilik yuklar tarasiz tashiladi va ularni tarasiz tashish deyiladi.