Glossariy akmelоgiya- grekcha akme – «cho‗qqi, yuqоri pоgоna, gurkiratuvchi kuch»

Mnemonika – mnemonika – mnemonics - esda qoldirishni yengillashtirish maqsadida sun‘iy 
ravishda maxsus chizmalari, shartli belgilar tariqasida qo‘llaniladigan usullar yig‘indisi. 
Mnemonika ko‘proq assotsiativ (o‘xshashlik, yondoshlik va qarama-qarshilik) qonunlarga 
asoslangan bo‘lib, faqat o‘zaro bog‘langan ma‘lumot va materiallarni esda qoldirish uchun 
qo‘llaniladigan yordamchi usullar yig‘indisi.
Obraz xotirasi – obraznaya pamyatь – imagery memory - yaqqol mazmunni, ya‘ni narsa va 
hodisalarning aniq obrazlarini, ularning yorqin xususiyati va bog‘lanishlarini esda qoldirish, 
mustahkamlash hamda esga tushirishdan iborat xotira turi.
Proaktiv tormozlanish – proaktivnoe tormojenie – proactive interference - (lotincha pro 
olg‘a, activus faol); avvalgi faoliyatning undan keyingi materiallarni esda qoldirish yoki esga 
tushirishga salbiy ta‘sir ko‘rsatishdan iborat xotira qonuni.
Paramneziya – paramneziya – paramnesia - (yunon. para oldida, yonida, mnesis eslash)-
paramneziya; sodir bo‘layotgan voqelikning qachonlardir boshdan kechirilgandek bo‘lib 
tuyulishidan iborat xotira kasalligi; yolg‘on esdaliklar yoki xotiraning aks etishi (illyuziyasi).
Retroaktiv tormozlanish – retroaktivnoe tormojenie – retroactive interference- (lotincha 
retro qaytadan, orqaga, activusfaol, harakatchan); muayyan materialni esda qoldirish yoki esga 
tushirish jarayoniga undan keyingi faoliyatning salbiy ta‘siri. Retroaktiv tormozlanish oldingi 
faoliyatga o‘xshash materiallardan birontasini esda qoldirish yoki esga tushirishda ayniqsa 
yaqqol ko‘rinib, uning fiziologik sababi asab jarayonlarining salbiy induktsiyasidir (keltirib 
chiqaruvchisidir).
Retrograd amneziya – retrogradnaya amneziya – retrograde amnesia - (lotincha 
retrogradis orqaga ketuvchi, a-inkor yuklamasi, mnema-xotira); Ilgari yuz bergan voqea va 
hodisalarni esda saqlashdan, hozir sodir bo‘lgan voqea va hodisalarni unitishdan iborat 
xotiraning kasallanishi yoki shikastlanishi (nuqsoni). Xotiraning tiklanishi esa unutish jarayoniga 
teskari ravishda ro‘y beradi; keyinchalik unutilgan oldin, oldin unutilganlar keyin esga 
tushiriladi.