Glossariy adolat

MADANIYATLI ODAM – o’qimishli, zamon talablari asosida kiyinish va muomala me’yorlariga amal qiluvchi, ahloq normalariga to’la amal qiladigan, ilg’or falsafiy g’oyalarga ega bo’lgan, jahon madaniyati durdonalaridan xabardor bo’lgan shaxsga aytiladi.
MADRASA – (arab.- dars o’qitiladigan joy, darsxona) islomda o’rta va oliy maxsus diniy o’quv yurti. YAqin va O’rta SHarq mamlakatlarida ulamolar va maktabdorlar, davlat idora xodimlarini tayyorlagan. Islom mamlakatlarida Madrasa haqidagi ilk ma’lumotlar X asrga oid bo’lib, ular Xuroson va Movarounnahrda joylashgan. XI asrdan boshlab yetakchi o’quv yurtiga aylangan, bungacha ta’lim masjidlarda va xususiy uylarda, shuningdek mehmonxonalar, kutubxonalar, kasalxonalarda olib borilgan. Madrasalar vaqf hisobiga ta’sis etilgan. Madrasalarda mudarrislar va boshqa xizmatchilar maosh, talabalar stipendiya, o’quv jixozlari (daftar, kitob, qalam va boshqalar) va turar joy bilan ta’minlangan.
MAFKURA – (arabcha – fikrlar majmui) ijtimoiy jarayonlar ma’no - mazmunini anglashni va uning boshqarish usulini bilishni da’vo qiladigan, ong va hatti-harakatni yo’naltiradigan ideallar, qadriyatlar maqsadlar, qarashlar yig’indisidir. U ma’lum maqsadni va unga erishish usullarining haqiqiyligiga, amalga oshirish mumkinligiga ishonch tug’diradi. Unda manfaatlari ifodalanadigan kuch va qatlamlarning o’tmishi, bugungi kuni va istiqbollari haqidagi tasavvurlari o’z ifodasini topadi.
MAFKURAVIY JARAYONLARNING GLOBALLASHUVI – mafku-raviy kurash umumbashariy miqyos kasb etganini ifodalovchi tushuncha. Insoniyat taraqqiyotining hozirgi bosqichida ijtimoiy hayotning barcha sohalarini globallashuv jarayoni qamrab oldi. Natijada jamiyat bir butun yaxlit bo’lib, insoniy munosabatlar makon va zamon chegaralarini pisand qilmasdan butun yer yuzidan yagona jarayonga aylandi.
MAFKURAVIY IMMUNITET – ma’naviy barkamol, irodasi baquvvat, iymoni butun shaxsni tarbiyalashda, har qanday reaksion, buzg’unchi xarakterdagi g’oyaviy tashabbuslarga bardosh bera oladigan yoshlarni tarbiyalashda qo’l keladi. Davlat va millatning ma’naviy birligi, ma’naviy sog’lomligini himoya qiluvchi g’oyaviy qalqon vazifasini bajaradi.