Глоссарий

Адабиётлар
2.3.4.5.6.7.

14-мавзу
Пардозлаш ишларида қўлланиладиган машина ва жихозлар.(давоми)
Режа
14.1. Том қопламалари ишлари учун машиналар
14.2. Ўрамали том қопламаларини қуриш учун машиналар
14.3. Ўрамасиз том қопламаларини қуриш учун машиналар
Таянч сўзлар: эмульция битум, гидроизоляцион гилам, битум мастикаси қалинлиги, аланга, иссиқ газ, олвсиз рубероидни ёпиштириш, горелка, том қопламаси.


14.1. Том қопламалари ишлари учун машиналар

Том қопламаларини қуриш ишлари умум қурилиш-монтаж ишлари мажмуасида муҳим ўрин эгаллайди, уларнинг меҳнат сарфи биноларни барпо этиш умумий меҳнат сарфининг 14...16% ни, таннархи умумий меҳнат нархининг 8...12% ни ташкил этади. Том қопламаларининг гиламли (кўп қатламли) ўрама материаллардан, мастикали (бир қатламли) – мастика ва эмульсиялардан ва донабай листли, плитали ва бошқа материаллардан бўлган турлари бор.

14.2. Ўрамали том қопламаларини қуриш учун машиналар

Ўрамали том қопламалари икки турга бўлинади:

- ўрама материаллардан, уларни асосга ёпиштириш учун олдиндан тайёрланган иссиқ ва совуқ битум мастикалари қўлланилади;
- завод шароитида битум мастикаси эритиб бетига қопланган ва қиздириб қопланадиган ўрама материаллар. Ўрама материаллардан том қопламаларин қуриш усуллари мастикали дейилади. Агар асосга битум мастикаси ёрдамида ёпиштирилса мастикасиз дейилади, шунингдек, эритиб бетига қопланган ўрама материлалар қиздириб ёпиштирилади.
14.2.1. Ўрамали том қопламасини қуришни мастикали усули. Бу усулнинг технологик цикли қўйидаги операцияларни ўз ичига олади:
- ўрама материалларни сепилган ҳимояловчи минерал қатламдан тозалаш ва уларни деформацияларини йўқотиш учун қайта ўраш;
- том қопламасини қуриш учун керак бўлган материалларни том асосига кўтариш;
- гидроизоляцион том қопламаси гиламини қуриш.
Ишларни бажариш механизациялашган усулда тайёр икки, уч ёки тўрт қатламли гидроизоляцион гилам тайёрланган асосга иссиқ ва совуқ битум мастикалари билан ёпиштирилади.
Гидроизоляцион қопламали гилам қуришни мастикали усулида энг меҳнат талаб операциялар бу битум мастикасини тайёрлаш, объектга ташиб келтириш, томга узатиш ва асосга суриш бўлиб, уларни бажаришда турли машиналар, жиҳозлар ва мосламалардан фойдаланилади. Том қопламасини қуришни бу усулида қўл меҳнатининг улуши анча юқори, гидроизоляцион гиламни ёпиштиришда асосга ёпиштириладиган битум мастикаси қатлами қалинлигини назорат қилиш мураккаб бўлиб, ишнинг сифатини пасайишига ва елимловчи материалларнинг ортиқча сарф бўлишига олиб келади.