Glikozidlar

Geografik tarqalishi. Vatani O’rta yer dengizi atrofidagi davlatlar. MXD da Maldaviyada, Ukrainada, Krasnodar va Qrimda o’stiriladi.
Mahsulot tayyorlash. Mavrak bir yilda gullagandan boshlab uch marta qo’l bilan terib olinadi. 1 chi va 2 chi terimda poyaning pastki qismidagilari 3 chi gal hamma barglar terib olinadi va quritiladi.
Mahsulotning tashqi kurinishi. Mahsulot uzun bandli, cho’zinchoq yoki lansetsimon bargdan iborat. Bargning uchi to’mtoq, qirrasi to’mtoq tishli uzunligi 6 - 10 sm, eni 2 - 2,5 sm. Yosh barglar juda ko’p tuklar bilan qoplanganligi uchun kumush rangda ko’rinadi.
Bargdagi 3 - 4 tartibdagi tomirlar bo’rtib chiqqani uchun, pastki tomonida mayda katakchalar shaklini xosil qilgan bo’ladi.
Mahsulotning xushbo’y hidi, achchiroq yoqimli, biroz burishtiruvchi mazasi bor.
Kimyoviy tarkibi. efir moyi bargda 0,5 - 2,5%, alkaloidlar, oshlovchi moddalar, flavonoidlar, ursol va olsanol kislotalar va boshqalar bor.
Mahsulot tarkibida efir moyi 1% dan qirqilganida 0,8% dan kam bo’lmasligi kerak. Efir moyida sineol 15% gacha bo’ladi.

Tsineol

Ishlatilishi. Dorivor mavrak bargining preparatlari burishtiruvchi, dezinfektsiyalovchi, yuqori nafas yo’llari yallig’langanda ishlatiladi.
Dorivor preparatlari. Damlama - Infusum salviae, nastoyka. Mavrak bargi tomoq me`da kasalliklarida va ich ketishiga qarshi ishlatiladigan yig’malar - choylar tarkibiga kiradi.
Evkalipt bargi va moyi - Folia et oleum Eucalypti
Zangori (sharsimon) evkalipt - Eucaliptus globulus kulrang evkalipt - Eucalyptus cinerea. Mirtadoshlar - Myrtaseae - E. Viminalis - chiviksimon evkalipt olilasiga kiradi.
Z angori evkalipt bo’yi 50 - 70 m ga yetadigan doim yashil daraxt. Barglari ikki xil, o’simlikning yosh barglari zangori, tuxumsimon, qalin mum qavati bilan qoplangan bo’lib poyada bandsiz qarama - qarshi joylashagan. 3 - 4 yilgi barglari esa to’q yashil, ingichka lantsetsimon, o’roqqa o’xshab egilgan bo’lib poyada qisqa bandlari bilan ketma
- ket bo’lib yerga nisbatan tik joylashgan. Shuning uchun evkalipt yerga yaxshi soya bermaydi.
Guli yakka - yakka, bandsiz, barg qo’ltig’iga joylashgan. Gulkosachasi naychasimon, onalik tuguni bilan birlashgan. Gul g’unchasida kosacha qopqoq bilan yopilgan bo’lib, otaliklari va 4 ta tojbargini berkitib turadi. Gul ochilgandan keyin ko’proq tushib ketadi. Otaligi ko’p sonli, onalik tuguni pastga joylashgan.