Glikozidlar

Tarkibida asiklik (ochiq zanjirli) monoterpenlar bo’lgan o’simliklar.
Kashnich mevasi va efir moyi - Fructus et oleum coriandri O’simlikning nomi. Kashnich - Coriandrum stivum L.
Oilasi. Sel’derdoshlar - Apiaceae.
S oyabonguldoshlar - Umbelliferae.
Kashnich o’simligi bir yillik bo’lib, bo’yi 30-70 sm ga etadigan o’t o’simlik. Poyasi silindirsimon, mayda qirrali, ichi kovak, yuqori qismi shoxlangan.
Bargi oddiy, qinli, ildizoldi barglari uzun bandli, uch bo’lakka qirqilgan, qirrasi tishsimon kesilgan, poyani o’rta va yuqori qismdagilar esa bandsiz bo’lib, ikki - uch bo’lakka ajralgan.
Gullari mayda umumiy o’ramasiz, murakkab soyabonga to’plangan. Gul kosachasi 5 tishli, meva bilan birga saqlanib qoladi. Tojbargi 5 ta, pushti rangda, otaligi 5 ta, onalik tuguni 2 xonali, pastga joylashgan. Mevasi - yumaloq, qo’ng’ir yoki sarg’ish - kul rang, qo’shaloq donacha.
Iyun oyida gullab, mevasi avgust - sentyabrda pishadi.
Geografik tarqalishi. Vatani Evropaning janubiy qismi, Turkiya, MXD da, Ukrainada, Kavkaz, Kuybishev, Voronej va O’rta Osiyoda o’stiriladi.
Mahsulotni tayyorlash. Yozning 2 chi yarmida 1 chi soyabondagi mevalar pishgandan so’ng yig’a boshlanadi, o’simlik mashinalarda o’rilib, bog’lab, qolgan mevalar pishguncha yuqoriga qaratib qo’yiladi.
Ertalab o’riladi, issiq paytda o’rilsa, mevalar to’kilib ketadi.
Quritish - ochiq yoki berk joylarda uyushtiriladi. Mevalarni hammasi pishgandan so’ng, mashinada yanchiladi, elab ajratiladi.
Mahsulotning tashqi ko’rinishi. Mahsulot yumaloq shaklli,
bo’linmaydigan 2 ta bo’lakchadan tashkil topgan, sarg’ish-kulrang, diametri 4 mm bo’lgan qo’shaloq donachadan iborat.
Har yarimga mevaning qabariq tomonida sal do’ppaygan 5 ta asosiy qovurg’alari va yaxshi sezilmaydigan 6 ta to’g’ri, qo’shimcha qovurg’alari bo’ladi. Mevaning xushboy va yoqimli mazasi bor.
Kimyoviy tarkibi. 0,7-1,5% efir moyi, 10-20% yog’, 11-17% oqsil va boshqa moddalar bor. Mevasida GF X bo’yicha efir moyi 0,5% dan kam bo’lmasligi kerak.
Efir moyi rangsiz, sarg’ish, tiniq suyuqlik bo’lib xushbo’y hidga ega, tarkibida 60-80% linnaol, 5% geraniol va ozroq borneol va boshqa terpenlar bor.
Linnaol miqdori 65% dan kam bo’lmasligi kerak.