Gistologiya, stitologiya va

Mitoz
jarayonining o ‘ zida 4 fa /a farq qilinadi.
Profazada
xromosomalarning 
kondensatsiya 
boMishi 
va 
mitotik 
apparatning 
shakllanishi 
kuzatiladi. 
Xromosomalar 
kattalashadi va y o ‘ g ‘ onlashadi. Bu hodisa S davrida hosil boMgan 
xromatidalaming spirallanishi bilan tushuntiriladl. Spiralizatsiya 
protsessida xromatidalaming biri ikkinchisi atrofida aylanmay, 
balki har biri о zicha spiral hosil qiiadi. Shuning udiun ular 
mitozning keyingi fazalarida engil ajraladi. Profa/anmg oxirida 
xromosomalar juft xromatidalardan tashkil topdi. X rom osom a­
larning kattalasnishi va y o ‘ g ‘ onlashishi bilan. birga xromatidalar 
sentromerlar deb ataluvchi ma’ lum boMmalari bilan birlashadi. 
Profaza oxirida xromosomalar boMinayolgan yadroning ekvatorial 
yuzasida joylashib, boMinish dukchasini hosil qila boshlaydi. Duk 
ikki tipdagi ipchalardan - qutblarni birlashtirib jfilruvchi marka/iv 
va qutblarni xromosoma sentromerlari bilan birlashtirib turuvchi 
xromosoma ipchalaridan tashkil topgan. Elektron mikroskopiya 
mitotik apparat ipchalari zich dcvorli naychalardan tashkil 
topganligini ko‘ rsatadi. Ularning diamctri 20 mu. devori qalinligi
4—5 nm.
Hayvonlarda sentriolalar orasidagi dukcha sentriolalar yad­
roning bir tomonida yotganda hosil boMadi SoMigra, sentriolalar 
yadroning qarama-qarshi qutblariga qarab siljiydi. Bu vaqtda 
dukcha kattalashib, yadro sohasini egallab oladi. Profaza uchun 
yadrochaning yo'qolishi va yadro qobigMning crishi xarakteiiidir. 
Elektron mikroskopik kuzatishlar mitoz davrida yadro qobig'uiing 
boMakchalari y o ‘ qolmay. balki endoplazmatik to'r membranalarga 
aylanishini ko‘ rsatdi. Mitoz oxirida yadro qobigM donador 
endoplazmatik to‘ r membranalaridan qayta hosil boMadi.
88

---