Gistologiya, stitologiya va

modda suvga va proteogl ikanlarga boy, bu yerda tog‘ay 
hujayralari shakli yumaloq. Qari tog‘aylarda hujayralararo modda 
zichlashgan bo‘lib, hujayralari odatda disk shaklini oladi. Yakka 
yoki izogen gruppalar atrofida yotgan hujayralararo modda 
turlicha bo‘yaladi, chunki uning tarldbida oqsillar va 
proteogiikanlar miqdori turlicha bo‘ladi. Hujayralararo moddaning 
hujayralar atrofida bevosita joylashgan, ko‘p miqdorda 
glikozaminoglikan va proteogiikanlar saqlovchi zonasi keskin 
bazofil bo‘yaladi.Bazofil bo‘yaluvchi moddalar izogen 
gruppalarni har tomondan bir tekisda o ‘ragani uchun ular 
sharsimon tanachalarni hosil qiladi. Yirik va qari tog‘ayda bazofil 
tanachalar atrofida halqa singari oksifil zona shakllanadi, chunki
201

---

yosh ulg‘ayib borgan sari tog‘ay hujayralarining soni amorf 
moddada glikozaminoglikanlar miqdori kamayadi. Pirovardida 
hujayralararo modda bazofiliyasining susayishi va unda kalsiy 
tuzlari o ‘tirishi (ohaklanish) kuzatiladi.
Hamma gialin tog‘aylar ham bir xil tuzilishga ega emas, 
masalan, bo‘g ‘imlar yuzasidagi tog‘ay perixondrga ega bo‘lmaydi. 
B o‘g ‘im tog‘aylarida uch zona ajratiladi:
a) tashqi zona kam differensiallashgan xondrotsitlardan iborat.
b) o ‘rta zona yirik faol xondrotsitlar zonasi, ularda sintetik 
jarayon kuchli bo‘ladi.
v) ichki bazal zona tog‘ay hujayralarida membranaii 
vezikulalar boMadi va mineralizatsiya jarayonida qatnashadi.
B o‘g ‘im tog‘ayining oziklanishi bo‘g ‘im bo'shligMdagi 
sinovial suyuqlik va chuqur joylashgan tomirlar hisobiga boMadi, 
bu tomirlar suyak to‘qimasidan oMib keladi.
T o g ‘a y t o ‘q im a s id a g i