Gistologiya, stitologiya va

ju m lad an
odam ham, tipik hujay- 
ralardan tashqari hujayra boMmagan tuzilmalardan iborat. Shuni 
ta'kidlash lozimki, barclia hujayra boMmagan tuzilmalar u yoki bu 
hujayralarning hosiIasi, yoki 
hujayTa 
hayot faoliyatining m a’lum 
bir bosqichidir. Odatda hujavra boMmagan tuzilmalarga 
sim plast-
lar, 
sinsitiy va 
hujayralararo modda 
kiradi. Simplastlar yirik 
(100 mkmdan to bir necha santimetrgacha) sitoplazmadan 
vajuda
ko'p yadrolardan tashkil topgan tuzilmalardir. Simplastlarga misol 
qilib skelet mushak tolalarini, yoMdosh (platsenta) trofoblastlarini 
\a su\ak to qimasiuing osteoklastlarini keltirish mumkin. Simp- 
lastlar ikkilamchi ravishda alohida mavjud 
hujayralarning 
bir-biri 
bilan qo'shilishidan kelib chiqadi voki 
hujayrada 
toMiq boMmagan 
m ito/ j a ray о ni natijasida hosil boMadi. Bu jarayonda faqat 
yadroning boMinish. ro'y beradi, sitoplazma esa kattalashadi, 
ammo boMimm\di (siiotomiya boMmavdi). Sinsitiy ham mitoz 
jarayonining hali oxirigacha etmaganligi hisobiga hosil 
boMadi.
Bfinda qig hujayralar orasida ularni birlashtirib turuvchi ingichka 
sitopla/matik ko'prikchalar saqlangan boMadi. Agar boMinayotgan 
lui|a\ralar ko'p bo Isa, bitta sinsitiy bir necha ming hujayrani 
birlashtirib turishi mumkin. Odamda sinsitiy hosil boMishini 
jin siy
hujayralftrning etilish davrlarida - ovogenez va spermatogenez 
jaravonlarida kuzatish mumkin. Simplast va sinsitiy 
pretsellyular
(lni|n\ ragachu boMgan) tuzilmalar deb hisoblanadi. Ulardan 
tashqari odam organi/mida dillcrensiatsiya 
jarayon id a 
rivojlana- 
digan 
p u stselh u lar 
(hujayradan keyingi) tuzilmalar ham 
m avjud.
Ukirga ten, tirnoqlar, sochlarning muguz tangachalari (Korneot- 
Sitlar). hamda qonning eritrotsitlari va qon plastinkalari (trombot- 
sitlar) kiradi. Muguz tangachalar va eritrotsitlar diflerensiatsiya 
jarayonida o 'z yadrosini yo‘qoigan hujayralar boMsa, qon 
plastinkalari (trombotsitlar) ulardan farqli oMaroq suyak ko'migi- 
da joylashgan yirik hujayralar (megakariotsitlar) sitoplazmasining 
alohida fragmentlaridir. Garchan o ‘zida yadro,