Gips haqida
Gips bogiovchilari ishlab chiqarish usuliga ko'ra past va vv.qori haroratda pishirilgan turlariga bo'linadi. Past haroratda pishirilgan gips CaSO, 2H О ni 110—180’C qisman suvini vo'qotish hisobiga olinadi:
CaSO,-2H 0 = C aS0 40.5H 0+1,5H,0
Yuqori haroiatda kuydirilgan gips (angidrit) bog'Iovchisi gips toshini 61)0—1000 С da knydii ib olinadi. Bu jarayon tufayli gips loshi tarkibidan suv butunlay chiqib kctadi va CaSO, hosil bo'Iadi Hosil bo'lgan gips bog'lovchis1 — modifikalsnadagi gips bo'lib, kukun maydalanganda tez qotnvchan bog'lovchiga aylamdi. Gips bog'Iovchisi avtoklavlarda 0,15—0,6 IViFa bosim ostida. 95—100 ‘ C pishirilganda — modifikatsiyaoagi C a S O -0,5H,О hosil boMadi. u — modifHatsnadagi gips kukun holatigacha maydalanganda yuqori mustahkamlikdagi gips hosil bo'Iadi. a va [3- modilikatiiyalardagi gips bog'knchilari krjstallari o'lchamlari va xar.iktcri bilan farqlanadi. a-modifikatsiyadagi gips kristallan yirik. ignasimon va uzunchoq pn/matik bo'Iadi. p-moaifikatsiyadagi gips kristallari mayda va noaniq shakllarda bo'Iadi.
Betonlar
Beton ratsional tarkibda tanlangan mineral bog'lovchi, suv, to4dirgichlar. maxsus qo'shimchalardan iborat qorishmani aralashtirib, zichlashtirib olingan sun'iy kompozitsion tosh matcrialidir. Mineral bog'lovchi. suv. Xususiy hollarda qo shiladigan polimcr modifikatorlar, aktiv yoki inert mineral dispers materiallar aralashmasini mikrokompozitlar. mikrokompozitlarga mayda va yirik to'ldirgichlar aralashtirish natijasida hosil bo'lgan majmua makrokoinpozitlar deviladi. Beton ning fizik-mexanik, deformativ sovuqqa chidamlilik va boshqa xossalari mikro va makrokompozit strukturasiga bevosita bog'liqi. Hozingi kunda beton tarkibiga mikrokremnez>om, mikroglinozyom, metakaolin va sh.k. tarkibida mavjud bo'lgan aktiv amorflashgan oksidlar nanodiepers qo'shimcha (I —10 nm). noorganik monomerlai seolil gellari (M eO Al.O-nSiO, H O: bu yerda: Vie metall ioni) yuqori samarali modifikatorlar sifatida kiritilmoqda. Yengil beton qorishmalari og'ir beton qorgichlarda tayyorlanadi. Ammo betonqorgichga yengil beton komponenilari boshqacha ketma-ketlikda solinadi. Avval sement suv bilan aralashtirilib. so'ng ketma-ket mayda va yirik to'ldirgichlar qo'shiladi va sinchiklab aralashtiriladi. aks holda, g'ovak to'ldirgich suvni shimib oladi, narijada beton qorishmasini tayyorlash qiyinlashadi. Yengil beton qorishmasini «bolak» ayirma) texnologiya usulida tayyorlash maqsadga muvofiqdir. Bu usulga binoan bog'lovchi. suv va modifikatorlar tez aylanuvchan rotorli qorgichlardа (400—600 marta min) 40-60 sek davomida intensiv aralashtiriladi. so’ng majburiy beton qorgichda to'ldiruvchilar bilan aralashtiriladi. *Bo‘lak» usuida yengil beton qorishmasi bir xil strukturada hosil bo'Iadi va undan tayvorlangan buyumning sifati yuqori. Yengil betonlarni qoliplash va zichlashtirish og'ir betonlarni qoliplash singaridir.
Tombop va gidroizolatsiya maleriallari
O'rama gidroizolatsiya nateriallar
O'rama gidroizolatsiya materiallar asosida tom bir neeha qatlamlardan iborat bo'lib, ostki qatlamlarga qoplamasiz. eng ustki qatlamiga esa qoplamali turlari ishlatiladi. Eng ustki qatlamga ishlatiladigan o'rama material tashqi tomoniga yirik donali (K ), mayda donafi (M ) va tangasimon kukunli (П ) minerallar (qum, mayda tosh) sepiiadi. Ularasosli va af;ov,i/ turlarga bo'linadi. Asosh materiallar texnik karton, asbest karton, shisha to'qima va noto'qima matosi va sh.k. lar bitum yoki qatron bilan ishlov bcrib tayyorlanadi. Asossiz o'rama materiallar mikrokompozit bo'lib. bitum yoki qatron bog'lovchilar, kukun to'ldirgich va modifitsirlovchi qo'shimchalar (ant.seplik, plaslifikator, stabilizator) aralashmasini muayyan qalinlikda prokatlab tayyorlanadi. Ruberoid sovuq muhitda ham elastikligini saqlab qolishi uchun polimerlar bilan moditikatsiyalangan bitum asosida REM -350 markada tayyorlanadi. Bu markadagi ruberoid — 50°C haroratda ham mo'rt bo'Imaydi 1,5—2 marta xizmat vaqti uzayadi. Uning eni 1000. 1025, 1050 mm, yuzasi 5, 7, 10 va 15 m.
Do'stlaringiz bilan baham: |