Polimer materiallar tayyorlash texnologiyasi asoslari
Kompozitsion polimer materiallar (K P M ) texnologiyasi ularning tarkibi, bogiovehining turi va ishlatish sohasi bilan belgilanadi. Texnologiya quyidagi asosiy jarayonJardan iborat: komponentlarni tayyorlash va dozirovkalash, kompozitsiyani qorishtirish, issiqlik yoki kimyoviy usuida qotirish va omborxonalaiga joylashtirish. Polimer buyumlarga quyidagi usullarga ishlov beriladi: valtsovkalash, kalandrlash, ekstruziya, presslash, quvish, surkash, shimdirish. sepish. payvandlash, yelimlash va boshqalar. Polimer buyumlar texnologiyasi nozik hisoblanib, jarayonlarning borishi aniqlikni talab etadi. Valtsovkalash usulida plastmassa bir-biriga qarama-qarshi aylanadigan valiklar orasidagi tirqichdan siqilib o'tib shakllanadi. Ishlov berilayolgan massa (2) valiklar < 1) va (3) orasidagi tirqichdan bir neeha marta o'tkuziladi va vaxshilab aralashtiriladi, keyin bitta valikka o'tkaziladi va pichoq (4) yordamida kesiladi. Uzluksiz valtsovkalash jarayonida massa tirqich orasidan siqilib o'tishidan tashqari valiklar bo'у lab ham yoyiladi. Shuning uchun jaravon oxirida ortiqcha massa ikki tomondan pichoq yordamida kcsib olinadi. Bu usuida plastmassa komponentlari czilishi tufayli mavdalanadi. polimer, kukumo'Idirgich va boshqa modifikatorlar vanada mayin aralashadi, hosil bo'lgan haroral ta'sirida plastiklik ortadi. Plastmassa yuzasiga ishlov berishga mo'ljallangan oxirgi valik vuzasi silliqlangan va polirovkalangan bo'lishi kerak. Unga issiqlik bilan ishlov berish uchun valiklar bug' yoki elektr isitkich (tenlar) yordamida qizdiriladi. Kalanilrlash usulida plastmassa berilgan qalinlik va kenglikda уumsliatilgan polimer qorishmani valiklar orasidagi tirqichdan to'xtovsi/ o'tkazib. tasma shaklida tayyorlanadi. Valiklar soniga ko'ra kalandrlar ikki. uch, lo'ri va besh valikli bo'Iadi. Valiklar vertikal. gorizontal Г-. L- va Z-shaklida bo'Iadi.
Kalandr konstruksiyasi ishlov beriladigan plastik massa ning \iliga qarab (rezina yoki termoplast) tanlanadi. Buyum yuzasi tekis bo'lishi ucluin ishchi valiklar yuzasi jilolanadi va polirovkalanadi. Kalandr valiklari bug* yoki elektr toki yordamida isitiladi.
Ekstruziya usulida polimer materiallar qizdirilgan massani munsiituk (shakl beruvclii teshik) orqali siqib chiqarib, shakl berib tayyorlanadi. Bu usuida diametri Ф 5—20 mm quvurlar, eni 0,3— 1,5 in li plyonka va listlar va boshqa buyumlar tayyorlanadi. Shnekli yoki chervyakli ckstruderlar plastmassa buyumlar ishlab chiqarishda keng tarqalgan
Do'stlaringiz bilan baham: |