Gimnastika (yakkakurash, koordinatsion va siklik sport turlari)

Nazorat darsi uchun kombinatsiya

Osilishdan kuch bilan ko‘tarilib tayanish	-	3,0 b.
0 ‘ngda siltanib o‘tib, o‘ng bilan oyoqlarni
ochib tayanish	—0,5 b.
Chap oyoqda oldinga siltanib o‘tish bilan
o‘ngga aylanib orqaga burilib tayanish	-	1,0 b.
Osilishga tushish va kuch bilan ko‘tarilib,
to‘ntarilib tayanish	-	3,0 b.
Oldinga bukilib, osilishga tushish va orqaga
siltanish	-	0,5 b.
Oldinga siltanish va orqaga siltanish bilan
90° ga burilib sakrab tushish	-	2,0 b.

Bukilib-yozilib tebranish va yoy shaklida siltanish — yetarli ko‘larrida tebranishni ta’minlaydigan harakatlardir.
Gimnastikachi osilish holatidan qorin pressi va son oldi muskullarim taranglatgancha oyoqlarini burchak hosil qilgunga qadar ko‘taradi (gorizontal holatgacha ko‘tarish shart emas, o‘tmas burchak qilib ko‘tarish ham mumkin). Keyin keskin, qisqa harakat bilan oyoqlarini pastga yo‘naltiradi va bel qismidan kerilgunga qadar orqaga siltaydi. Bunday harakatlar tananing old yuzalikdagi muskullarini cho‘zadi va keyinchalik tos-son va yelka bo‘g‘inidan (bu anatomik jihatdan yelka bo‘g‘ini uchun yozilish Jbo‘ladi)

shunindek, umurtqa pog'onasining bel qismidan tez bukilish uchun yordam beradi.

Yozilish tugashi bilan bukilishni boshlash zarur (shug‘ulla-nishni, ya’ni boshlovchilarda eng ko‘p uchraydigan xato-orqaga siltangancha to‘x tab qolishdir). Bukila borib, gimnastikachi imkoniyati boricha tezroq oyoqlarini turnik rifiga tizzadan boldir o‘rtasidan bo‘lsa, yana ham yaxshi) yaqinlashtirishga harakat qiladi va butun tana oldinga qadar oyoqlarni shu holatda ushlab turadi, tos-son va yelka bo‘g‘inidan to‘g‘rilanib, oyoqlarni oldinga va yuqoriga keskin yo‘naltiradi. Bunda butun tana oldinga tebranish­ ning so'nggi nuqtasi holatida bo‘lishi kerak. Bunda kerishish yaramaydi. Kerishishga yo‘l qo‘ymaslikning yaxshi uslubiy usuli— shug‘ullanuvchilarga oyoq uchlariga qarashni tavsiya qilishdir.
Osilish harakatida tebranish (416-rasm) birin-ketin oldinga va orqaga bajariladigan tebranishlardan iborat. To‘g‘ri tebrana olish baland tumikda gimnastika umumiy bosqichi mashqlarini muvaffaqiyatli o‘rgatishning asosidir. To‘g‘ri tebranishda quyidagi holatlar navbatlanishi kerak:

orqaga tebranishning oxirgi holatida —tana tola to‘g‘rilangan yoki biroz bukilgan boladi. Nazorat uchun eng oqilona uslubiy usul — shug‘ullanuvchiga o‘z oyoq uchlarini ko‘rishni tavsiya qilishdir;

vertikal holatda —tananing to‘g‘rilangan (osilish holatida gidek) holati;

oldinga tebranishning oxirgi holatida gavda biroz bukilgan bo‘ladi (gimnastikachi oyoq uchlarini ko‘rib turishi kerak). Orqaga

siltanib sakrab tushish. Oldinga tebranishning oxirgi nuqtasidan vertikal holatni o‘tayotib, gimnastikachi oyoqlarini orqaga yo‘nalti-radi va kerishadi. Ayni vaqtda u to‘g‘ri qo‘llari bilan'tumik grifni bosib, tana-yelka burchagini kamaytiradi. Oxiri harakatda u tovon va yelka bo‘g‘ini yo‘nalish tezligini tenglashtiradi, ya’ni gimnasti-kachining tanasi ilgarilab harakatlana boshlaydi. Orqaga tebranish­ ning oxirgi nuqtasida.tananing kerishgan holatini saqlab, sportchi grifni.. qo'yib yuboradi, qo‘llarini yuqoriga, tashqariga ko‘taradi va sakrab tushadi.
Qoilarni qo‘yib yuborishdan oldin boshni ko‘tarish va turnik ustidan oldinga qarashni tavsiya qiiish foydalidir.