Gigiyena fani boyicha oquv uslubiy majmua

2.11-rasm
agniy - asab sistemasi qo‘zg‘alishini muvozanatda saqlaydi, qon tomirlarini kengaytiradi, ichak peristalkasini oshiradi, o‘t pufagini qisqartirib, o‘t ajralishini yaxshilaydi. Kunlik ehtiyoj 500 mg.

Kaliy - organizm faoliyatida suyuqlikni xaydaydi, to‘qimalarda modadalar almashinuvi jarayonida, fermentlar hosil bo‘lishida qatnashadi. Kunlik ehtiyoj 300 - 500 mg.

Natriy - to‘qimalarda va to‘qimalararo almashinuv jarayonlarida qatnashadi. U limfa va qon zardobi tarkibiga kiradi. Organizmda kuzatiladigan kislota-ishqor muvozanatini ta’minlash uchun bufer sistema hosil bo‘lishida ahamiyati katta. Kunlik ehtiyoj 4,6g, bu 10-15 g osh tuzi hisobiga qoplanadi.

Ikkilamchi alimentar kasalliklar organizmadgi har xil vazifalarning buzulishi natijasidir:

1. 
   Ovqat xazm qilishning buzilishi
   
2. 
   Ovqat singdirishning buzilishi
   
3. 
   Surilishining buzilishi
   
4. 
   Ovqat moddalarining xazm qilinishi
   

Yuqorida aytib o‘tilgan jarayonlarning buzilishi quyidagilar natijasida bo‘lishi mumkin:

1. 
   Ovqat xazm qilish sistemasi kasalliklarida (oshqozon, ichak, o‘t chiqarish yo‘llari).
   
2. 
   Surunkali yuqumli kasalliklarda, moddalarning kuchli parchalanish kuyish va teriotoksikoz kasalliklarida.
   
3. 
   Kasb kasalliklari natijasida, moddalar almashinuvining buzilishi
   
4. 
   Enzimopatiyalar.
   

O