Gigiyena fani boyicha oquv uslubiy majmua

Biologik usul.

Bu usul ionlovchi nurlanish ta’sirida organizmda bo‘ladigan o‘zgarishlarni darajasi va xarakterini qayd qilishga asoslangan. Odamga nisbatan bu usul qandaydir avariya natijasida shtatdan tashqari holatda olgan nurlanish dozasini baholash uchun ishlatiladi. Bu murakkab, mehnat talab qilinadigan usullar olingan nurlanish dozasi haqida aniq ma’lumot bermasligi ham mumkin.

Nurlanish miqdorini aniqlash uchun dozimetrik asboblar hamda hisoblash usullaridan foydalaniladi. Hamma dozimetrik asboblar shartli ravishda 3 guruhga bo‘linadi:

1. 
   Rentgenometrlar. Bu guruhga kiruvchi dozimetrik asboblar asosan R⁰ va J nurlarining ma’lum hajmdagi havoda ionlar paydo qilishi natijasida hosil bo‘lgan ekspozitsion dozasini (miqdorini) aniqlaydi.
   

KID-2, MRM-2, DG-3, DP-5A

2. 
   Shaxsiy dozimetrlar, odamlarning ish jarayonida olgan dozalarini o‘lchaydi; KID, IFKU,
   

TLD

3. 
   Radiometrlar. Bu guruhga kiruvchi asboblar asosan alfa va betta zarrachalari chiqaradigan impulslarning o‘lchashga asoslangan.