Gidrologiya va injener indd

11.5-rasm. Tog‘ yonbag‘ri va qiyaligining buzilishi shakllarining tasnifi  
(N.N. Maslov bo‘yicha):
a – ag‘darilish va tushish; b – kesish va aylantirish bo‘yicha ag‘darilish;  
d – cho‘kishda surilish; e – surilish; f – ko‘chish; g – og‘ish; h – plastik de-
formatsiya; i – qiyaliklarning asrlar bo‘yicha ishlanishi.
rivojlanishining  har  bir  qadami  bu  muvozanatni  buzishi  mum-
kin. Yiqilish va keyinchalik tebranish tasnifiga ega bo‘lgan ajral-
gan  bloklar,  shuningdek,  hamma  boshqa  bloklarning  yiqil-
gan  blok  ushlab  turgan  muvozanati  buzilishi  natijasida  tog‘ 
yonbag‘ri  va  qiyaligining  mustahkamligi  buzi ladi.  Faqat  nurash 
jarayoni  bilan  bog‘liq  bo‘lmasdan,  boshqa  ekzogen  jarayon-
lar  bilan  ham  bog‘liqdir.  Ko‘p  hollarda  ag‘darmalarning  hosil 
bo‘lishida  seysmik  ta’sirlar  muhim  ahamiyatga  ega  bo‘ladi.  Jara-
yonning kichik miqdorda bo‘lishi «ag‘darmacha» shaklida bo‘ladi.