Gidroenergetik qurilmalar elektr qismi, rele himoyasi va avtomatikasi

Rubilniklar quyidagilarga qarab tanlanadi: 
 
Qurilmaning kuchlanishi boʻyicha 
U
ust 
≤ 
U
nom
; 
yuklama toki boʻyicha norm 
I
norm 
≤ 
I
nom
; 
I
max 
≤ 
I
nom
; 
konstruktiv tuzilishiga qarab; 
elektrodinamik mustahkamligi boʻyicha 
i
u 
≤ 
i
pr.s
; 
termik mustahkamligi boʻyicha 
V
k 
≤ 
I
2
t
t
t
. 
Nominal tok 
I
nom
 porron chegara tok 
i
pr.s
, termik mustahkamlik vaqti va toki 
t
t
, 
I
t
 katalog va ma’lumotnomalarda keltiriladi.  
 
Avtomatlar quyidagilarga qarab tanlanadi: 
 
ustanovkaning kuchlanishiga qarab 
 
nom
ust
U
U
U


,  
 
 
 
 
(4.5) 
 
tok turi va uning kattaligiga qarab 
nom
nom
norm
I
I
I
I


max
,
,  
 
 
 
(4.6) 
 
Konstruksiyasiga qarab; 
uziladigan tok chegarasiga qarab. 
Qisqa  tutashuvda  kutish  vaqtiga  ega  boʻlgan  selektiv  avtomatlar  quyidagi 
shart boʻyicha tekshiriladi: 
uz
o
p
I
I

.
,    
 
 
 
 
(4.7) 

---

 
98 
 
bunda 
I
p.o
— uch fazali q.t. ning boshlang’ich momentidagi tokning davriy tashkil 
etuvchisining  ta’sir  etuvchi  miqdori; 
I
uz
—avtomatik  uzgichning  uzadigan 
  okening ta’sir etuvchi chegara miqdori. 
Tokni  cheklovchi  (tez  ta’sir  etuvchi)  avtomatlar  quyidagi  shart  boʻyicha 
tekshiriladi: 
uz
u
I
I

)
3
(
,   
 
 
 
 
(4.8)
 
 
elektrodinamik turg’unlik boʻyicha: 
S
pr
u
i
i
.

,   
 
 
 
 
(4.9) 
 
Tez  ta’sir  etuvchi  avtomatlar  tokni  cheklash  effekti  sababli  dinamik 
turg’unlikka, tekshirilmaydi. 
Termik turg’unlikka faqat selektiv avtomatlar tekshiriladi 
 
T
T
k
t
I
B
2

,   
 
 
 
 
(4.10) 
 
bunda 
i
pr.S
—q.t. chegara   okening   okening   qiymati; 
I
t
—termik turg’unlikning 
chegara toki; 
t
t
—termik turg’unlik   okening oʻtish davomligi.