Gidroekologiya

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
II.4. SUVNING FAOL REAKSIYASI 
 
Suvning faol reaksiyasi suvdagi karbonatlarning miqdori bilan xarakterlanadi.Buni 
tushunish uchun quyidagi fikrlarni ko’rib chiqamiz. Suv  –  kuchsiz amfoter elektrolit. Suvning 
dissosiasiyalanish tenglamasi: 
H
2
O
↔H
+
+O
–
 
Bu tenglamadan suvda H
+
  vodorod ionlarining va OH
-
  gidroksil ionlarining 
konsentratsiyalari bir xil ekanligi kelib chiqadi. 25ºS da 
l
mol
OH
H
7
10
]
[
]
[
−
−
+
=
=
 ga teng ekanligi 
aniqlangan. 
Vodorod ionlari va gidroksil ionlarining konsentratsiyalarining ko’paytmasiga suvning 
ionli ko’paytmasi deyiladi va 
(
)
O
H
K
2
 bilan belgilanadi. 
(
)
O
H
K
2
 – doimiy kattalik va 25ºS da 
(
)
l
mol
OH
H
K
O
H
14
7
7
10
10
10
]
[
]
[
2
−
−
−
−
+
=
⋅
=
⋅
=
 ga teng bo’ladi. 
Elektrolitlarning suyultirilgan suvdagi eritmalarida xuddi suvdagidek, [H
+
] ionlari va [OH
-
] 
ionlarining konsentratsiyalarining ko’paytmasi ayni shu haroratda o’zgarmas kattalikdir. 
Suvning ionli ko’paytmasi suvli eritmadagi agar [OH
-
] ionlarining konsentratsiyalari aniq 
bo’lsa, [H
+
] ionlarining konsentratsiyalarini va aksincha hisoblash imkoniyatini beradi. 
Har qanday suvli eritma muhitini undagi [H
+
] va [OH
-
] ionlarining konsentratsiyalari 
tavsiflaydi.  
Bu ionlarning konsentratsiyalarining nisbatlari bo’yicha uch xil muhit farqlanadi. Bular, 
1.  Kislotali;  
2.  Neytral; 
3.  Ishqoriy.