Gidravlika va gidropnevmo yurutmalar fanidan mustaqil ish bajardi: 5B-20kem guruhi talabasi: G’aniyev a tekshirdi: Komilova N

• Issiqlik uzatish turlari: issiqlik o'tkazuvchanligi, konvektsiya, nurlanish. Issiqlik uzatish

Lyudvig Eduard Bolsman

Lyudvig Eduard Bolsman

Lyudvig Eduard Bolsman (nemischa Ludwig Eduard Boltzmann) - Avstriyalik fizik-nazariyotchi. Molekulyar-kinetik nazariya hamda, statik mexanika asoschisi. Uning ilmiy ishlari asosan, gazlarning kinetik nazariyasi, kapilyar hodisalari, elastiklik, optika, matematika va albatta termodinamika sohalariga bag‘ishlangan.

Lyudvig Bolsman 1844-yilning 20-fevralida, Avstro-Vengriya imperiyasining poytaxti bo‘lgan Vena shahrida tug‘ilgan. Ularning oilasi avvaliga Vels, keyin esa Linz shaharlariga ko‘chib o‘tishgan bo‘lib, Bolsman boshlang‘ich va o‘rta ta'limni aynan Linz gimnaziyasida olgan. 1866 yilda Vena universitetiga o‘qishga kirib, mashhur fizik olimlar - Loshmidt va Stefan qo‘l ostida ta'lim oladi. Aynan shu yili u, gazlarda tashqi potensial maydonda joylashgan ideal gazning impuls bo‘yicha ham, koordinata bo‘yicha ham bir tekis taqsimlanishi (Bolsman taqsimoti) formulasini keltirib chiqargan edi. 1867 yildan boshlab, o‘zi o‘qiyotgan universitetda, fizik olim Yozef Stefanning assistenti bo‘lib ishlay boshlaydi. Ikki yillik assistentlik faoliyatidan so‘ng, uni Grats universitetiga, matematik fizika bo‘yicha professor lavozimiga ishga taklif qilishadi va Bolsman ushbu oliygohda ma'ruzalar o‘qiy boshlaydi.

1873-yilda u Vena universitetiga, matematika professori lavozimiga tavsiya etildi va ish boshladi. Biroq, ko‘p o‘tmay uni yana Gratsga chaqirishadi va u yerda yangi tashkil qilingan Fizika institutining direktori va amaliy fizika fanlari professori lavozimlariga tayinlanadi. 1906 yilga kelib, olim og‘ir xastalikka - astma kasalining o‘tkir shakliga duchor bo‘ladi. Undan tashqari, Bolsmaning molekulyar-kinetik nazariyasi atrofidagi kuchli bahs-munozaralar va keskinliklar, olimning asab tizimi va ruhiy holatiga jiddiy salbiy ta'sir ko‘rsatgan edi. Shu munosabat bilan 1906 yilda olim, ma'ruzalar va ilmiy faoliyatni vaqtincha to‘xtatib, davolanish uchun Italiyaning Duino shahriga yo‘l oladi. U kuchli asabiy zo‘riqish va kasallik berayotgan jismoniy azoblar ichida, chuqur ruhiy tushkunlik holatiga tushib qoladi. Natijada esa, ajoyib fizik-nazariyotchi olim Lyudvig Eduard