Gerontologiya va um um iy geriatriya

12 barmoqli ichak yaralari
Asosan 
yoshligida 
orttirgan yaralar hisobiga keksalarda 
uyg‘onib qoladi (odatda 60 yoshdan keyingi yoshda uchraydi). 
U asosan og‘riqsiz klassik belgilarsiz o4adi va birdan qon ketish 
alom atlarini berishi m um kin. Keksalik jarayonida oshqozon 
sekretsiyasi pasayib borishi m um kin, lekin yarasi bor keksalarda 
sekretsiya baribir balandroq bo'lib, oshqozon funksiyasi pasayadi.
Diagnostik usullari
Q ariyalarda yara kasalligi 2ta davrni o ‘z ichiga oladi. 
Birinchidan — gastroduodenal zona yaralari va uni o ‘sm adan 
ajrata bilish. Bunda yaxshilab keksalarni so‘roqlash (anam nez 
yig‘ish), kasallikning yillar davom ida klinik ko‘rinishi, keksaning 
um um iy holat ini yaxshi o'rganish va rentgenologik ham da 
endoskopik tekshiruv o'tkazish lozim. Endoskopik tekshiruvda 
albatta bioptat olish zarur, chunki qariyalarda “yangi” chandiq 
har to 'g 'ri ko'rsatkich hisoblanaverm aydi, shuning uchun 3—6 
m arta biopsiva qilinishi kerak, albatta o'sm a yo^ligiga am in 
bo'lish kerak.
Ikkinchidan - yarani sim ptom atik gastroduodenal yerdagi 
varadan solisluirm a tekshirish. Yana ushbu keksada surunkali 
gastrit, xoletsistit, reaktiv pankreatit kasalliklari bo r-y o ‘qligini 
tekshirish zarur.
Davolash usullari
Keksalarni yara kasalligi bilan statsionar sharoitda davolash 
maqsadga muvofiq (ayniqsa birinchi m arta topilgan yaralar),
35

---

ayniqsa u larni davolashda boshqa tom ir, yurak, jigar, o ‘pka va 
buyrak kasalliklari b o rm i-y o ‘qm i, ayniqsa tez-tez q o ‘zg‘ovchi. 
Y ara kasalligini davolashda parhez birinchi o ‘rinda turadi. A lbatta 
te z -te z h a r 4 so atd a ham sifatli, ham kerakli yem ishlar b o ‘lishi 
lozim . A yniqsa, pishirilgan mol g o ‘shti, baliq, har xil b o 'tq alar, 
chala pishirilgan tu x um va sut m ahsulotlari albatta zarur, chunki 
kuniga beriladigan oqsil yetarli b o ‘lishi lozim. Sut m ahsulotlarini 
berishda ehtiyotkorlik kerak, u larni natural pishirilgan m urabbo, 
jele, h ar xil sok lar-sh arb atlar bilan to ‘ldirish zarur.