Geologiya-qidiruv va kon-metallurgiya

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
ISLOM KARIMOV NOMIDAGI TOSHKENT DAVLAT TEXNIKA UNIVERSITETI
“GEOLOGIYA-QIDIRUV VA KON-METALLURGIYA”

FAKULTETI

“HAYOT FAOLIYATI XAVFSIZLIGI” KAFEDRASI
5640100-Hayotiy faolyat xavfsizligi ta’lim yo’nalishi

“YONG’IN VA YONG’IN PORTLASH XAVFSIZLIGI fanidan

KURS LOYIHASI
Mavzu: UN VA DON MAHSULOTLARI SAQLANADIGAN OMBORLARGA QO`YILADIGAN TALABLAR
Bajardi: 20-18 HFX guruhi.
Talabasi JO’RAXO’JAYEV M.SH
Qabul qildi: dotsent G.M.G’ulomova

Toshkent-2021

MUNDARIJA:

KIRISH 4
ASOSIY QISM 5
1.1. Un va don mahsulotlari saqlanadigan omborlardagi mahsulotlarning turi va tarkibi. 5
1.2. Un va don mahsulotlari saqlanadigan omborlarning vazifalari va umumiy xususiyatlari. 8
METODOLOGIK QISM 13
2.1 Un va don mahsulotlari saqlanadigan omborlarga qo`yiladigan talablar va un mahsulotlari sifatiga ta`siri 13
2.2 Un va don mahsulotlari saqlanadigan omborlarning zamonaviy turlari, ularga qo`yiladigan talablar 19
2.3 Un va don mahsulotlari saqlanadigan omborlarda yong`in xavfsizligini ta`minlash 22
HISOB QISMI 33
CHANGLARNI ANIQLASH USULLARI 33
Foydalanilgan adabiyotlar 39

KIRISH

Donni ishlab chiqaruvchidan iste`molchiga yetkazib berish uchun mamlakatda korxonalarning tarmoqlari tashkil qilingan. Bu tarmoqning samarali tuzilganligi don va uni qayta ishlash mahsulotlari hajmi bilan belgilanadigan katta ahamiyatga ega.
Elevator sanoati tarmoqlarini tuzishda korxonaning vazifasi, donni tayyorlovchidan iste`molchiga yetkazib berishdagi o`rnidan kelib chiqadi. Bu qoidaga asoslanib elevator – omborxona korxonalari tayyorlov, oraliq va ishlab chiqaruvchi turlarga bo`linadi.
Oraliq elevator korxonalari yirik tyemir yo`l stansiyalarida, tyemir yo`l va suv yo`llari kesishgan joylarda quriladi. Bu korxonalar katta unumdorlikdagi donni qabul qilish va jo`natish jihozlari bilan ta`minlangan. elevator sanoatining oraliq korxonalariga davlat don zahiralarini saqlashga mo`ljallangan elevatorlar kiradi. Davlat zahiralariga mo`ljallangan don uch – to`rt yil saqlanadi. Shu sababli donnnig sifatiga yuqori talablar qo`yiladi.
Ishlab chiqarish korxonalari un tortish, yorma, omixta yem, yog’, kraxmal - qiyomi va boshqa zavodlarni don bilan ta`minlash vazifasini bajaradi. Ishlab chiqarish korxonalari donni tyemir yo`l va suv transportidan qabul qiladi va saqlaydi, sifatini yaxshilaydi va donni qayta ishlashga jo`natadi.
Har bir korxonadan donni qabul qilish, ishlov berish, saqlash, ichki ko`chirish va jo`natish amalga oshiriladi.
Bajaradigan vazifasiga qarab korxonalar donni avtomobil, tyemir yo`l va suv transportidan qabul qiladi.
Avtomobil transportidan don tayyorlov maqsadida qabul qilinadi, tyemir yo`l va suv transportidan boshqa elevator – omborxona korxonalaridan qabul qilish amalga oshiriladi.
Saqlash jarayonida donning sifati yaxshilanadi, uni saqlashdagi chidamliligi oshiriladi. Ishlov berish jarayonida donning sifati belgilangan (konditsion) ko`rsatkichlargacha yetkaziladi.
Donga ishlov berishning quyidagi turlari mavjud: tozalash, quritish, zararsizlantirish, sovutish va turkumlar tayyorlash.
Don tozalash mashinalarida tozalashda (separatorlar, poxol tozalagichlar, trierlar) dondan begona aralashmalar, begona o`simliklarning urug’lari ajratiladi.
Urug’lik donlar tozalanadi va saralanadi.
Don boshqa omborxonalarga yuborish hamda eksport qilish uchun temir yo`l va suv transportiga yuklanadi. Ba`zi hollarda don qabul qilish va ishlab chiqarish korxonalarida donni qayta ishlash korxonalariga avtomobil transportida jo`natiladi.
Elevatorlarda barcha jarayonlar miqdoriy va sifat nazoratidan o`tkaziladi. Miqdoriy nazorat – o`lchash – donni qabul qilish, jo`natish va ichki jarayonlarda amalga oshiriladi. Donni saqlanuvchanligini ta`minlash va sifatini yaxshilash uchun barcha texnologik jarayonlarni amalga oshirishda donning sifati nazorat qilinadi. Sifat nazorati don mahsulotlarini miqdoriy hisobga olish uchun ham kerak bo`ladi.