Geografiya va iqtisodiy bilim asoslari

Irqlarning paydo bo’lish markazlari

G’arbiy markazdan asosan negroid va yevropoid irqlari tarqalgan bo’lsa, sharqiy markaz mongoloid irqi tarqalgan hudud bo’lib hisoblanadi. Keyinroq, insoniyat yer shari bo’ylab tarqalib va o’zaro qorishib, hozirgi qiyofadagi irqlar shakllangan.

3. Irqlarning klassifikatsiyasi. Irqiy klassifikatsiya – aholining tashqi tana belgilari asosida guruhlashtirishdir. Ilk iriqiy klassifikatsiya muallifi bo’lib, Fransua Bern’e hisoblanadi U 1684 yil mazkur masalal bo’yicha o’z ilmiy qarashlarini e’lon qildi. Unga ko’ra quyidagi irqiy ko’rinishlar ajratiladi:

• 
  “birinchi irq” – yevropaliklar, shimoliy afrikaliklar, old osiyoliklar, hindlar, amerika hindulari;
  
• 
  “ikkinchi irq” – afrika negrlari;
  
• 
  “uchinchi irq” – sharqiy osiyoliklar;
  
• 
  “to’rtinchi irq” – loparlar.
  

K.Linney psixosomatik va fiziologik belgilarga ko’ra irqlarni klassifikatsiyalashtirishda quyidagi guruhlashtirishni taklif etgan:

• 
  Americanus – amerikalik: jigarrang soch, xolerik, intiluvchan, o’ziga ishongan, an’analarga sodiq.
  
• 
  Europaeus – yevropalik: sariq soch, sangvinik, mushakdor, xarakatchan, kashfiyotchi, qonunga itoat qiladi.
  
• 
  Asiaticus – osiyolik: sariq tusli, melanxolik, qaxrli, savdoga pishiq, xashamni yaxshi ko’radi. Keng kiyimlar kiyishni xush ko’radi. Qonunga itoatkor.
  
•