Гeoгрaфия

1.
Облыстың экономикалық географиялық орнына тән ерекшеліктер нелерден 
тұрады?
2.
Наманган облысының экономикалық карта-сызбасынан пайдаланып, Чуст пен 
Попты салыстыр және ең маңызды өзгешелiктерiн көрсет.
3.
Контурлы картадан Наманган облысына тиісті тапсырмаларды орындаңдар.
?
http://eduportal.uz

---

138
Экономикалық географиялық орны мен 
табиғи байлықтары.
Бұл экономикалық 
аудан Самарқант, Бұхара мен Науаи облыстары 
аумағынан құралады. Майданының үлкендігі 
тұрғысынан Төменгі Амудария экономикалық
ауданынан кейін тұрады. 
Экономикалық ауданның географиялық орнын 
қалай бағалауға болады?
Майданының негізгі бөлігі жазықтықтан 
(Қызылқұм шөлiнен) тұрады. Ол қаракөлшілік 
үшін маңызды. Жазықтық орталығында Тамдытау 
(ең биік шоққысы 922 м), Боғантау, Овминзатау, 
Құлжұқтау көрініп тұрады. Жазықтықтың 
шығысында Нұрата, Ақтау, Қаратаулардың батыс 
бөлігі орналасқан. Бұлар да экономикада белгілі маңызға ие. Зарафшан 
алқабының төменгі бөліктері суармалы диқаншылық үшін қолайлы. 
Экономикалық аудан ауа райы кескін континенталды, жазы ыстық 
және құрғақ. Өсімдік өсетін дәуір температурасының жиындысы 
солтүстікте 3000°C-ді, ал оңтүстікте 5000°C-ді құрайды. Жауын өте аз, 
жылдық жауынның мөлшері 100–300 мм. Қардың қаптамасы жұқалығы 
жайлау шаруашылығына қолайлы келеді. Шөлде жер асты суларынан 
шаруашылықта, ал шағын жерлерде көкөніс өсіруде пайдаланылады. 
Тез-тез гармсель самалы болып, өсімдіктерді қаужыратып кетеді. 
Су мәселесін шешу үшін Зарафшан өзенінде Аму-Қаракөл және 
Аму-Бұхара машина каналдары, ал каналда Төменгімазар су қоймасы 
іске қосылған. Суды 64 метр биіктіктегі бұл каналдарға құдіретті 
насостар шығарып береді. Су қоймаға және одан каналдар арқылы 
Бұхара алқабын суаруға жұмсалады. 
Зарафшан экономикалық ауданында әр түрлі минерал байлықтар 
көп. Атап айтқанда, Газли, Үшқыр, Қарауылбазар, Сортас табиғи газ 
кендері, Когон маңында мұнай кені, Мұрынтау алтын кені, Ингичка және 
Зарминтауда сирек кездесетін металдар кені, алтынкүкірт кендері, құрылыс 
материалдары мен минерал бояу кендері бар. Бұл байлықтар экономикалық 
ауданда энергетика, түсті металлургия, химия және құрылыс материалдары 
өнеркәсіптерін дамыту үшін база болып саналады.