Geoekologiyа fanidan O’quv-uslubiy majmua

Prerekvizitlar: mazkur fanni o’zlashtirgunga qadar talabalar quyidagi fanlarni o’zlashtirgan bo’lishlari shart: Umumiy o’rta ta’lim maktablari uchun tayyorlangan 5-sinf “Geografiya (Tabiiy geografiya boshlang’ich kursu)”, 6-sinf “Geografiya (Materiklar va okeanlar tabiiy geografiyasi)”, 7-sinf “Geografiya (O’rta Osiyo va O’zbekiston tabiiy geografiyasi), 10-sinf hamda AL va KHKlarida “Amaliy geografiya”, Олий таълимнинг бакалавриат босқичидаги табиий ва ижтимоий-иқтисодий география, ekologiya fanlarining г барча тармоқларини.

• 
  Postrekvizitlar: Fan tugallanganidan so’ng, talabalar quyidagi modular bo’yicha bilim, ko’nikma va malakalarga ega bo’l ishi lozim: geoekologiyaning shakllanishi, tadqiqot ob’ekti va predmeti, o‘zaro aloqadorligi va rivojlanishi muammolarini aniqlash; geoekologiyaning ilmiy-amaliy ahamiyatini oshirish va ushbu fan oldida turgan vazifalar, dolzarb muammolar va ularni bartaraf etish yo‘llari bo‘yicha va h.k.
  

Fan modullari
Fan soatlarining mashg’ulot turlari bo’yicha taqsimoti

№	Modullar	Mashg’ulot turlari bo’yicha soatlar
		Jami	Ma’­ruza	Amaliy	O’RTMI	TMI
1	Landshaftning geoekologik xususiyatlari.		2	2
2	Geoekologik prognozlashtirish va prognoz		4	4
3	Geoekologik monitoring		4	4
4	Tabiatdan foydlanishning geoekologik asoslari		4	4
5	Geoekologiya va amaliyot		4	4
6	Geoekologik xaritalashtirish va rayonlashtirish		4	4
7	O’rta Osiyodagi geoekologik muammolar		4	4
8	O’rta Osiyo suv resurslaridan foydalanish va atrof muxit muxofazasi		4	4
9	O’zbek’iston Respublikasi birinchi Prezidenta I.A.Karimovning asarlari va nutklarida tabiatdan foydalanish, ekologiya va tabiatni muxofaza kilish masalalari				4
10	O’zbek’istonda tarkib topgan ekologik vaziyatlar va ularni optimallashtirish chora-tadbirlari.				4
11	Mintakalardagi (talabaning xoxishi buyicha) ekologik vaziyat, uning sabab-okibatlarini baxolash va optimallashtirish				6
12	Geoekologik prognozlashtirishning mazmun - moxiyati va zarurati				6
13	Geoekologik tadkikotlarda ekologik monitoringning o’rni va axamiyati				4
14	Tabiatdan foydalanishning geoekologik asoslari				6
15	Tabiiy resurslar, ulardan foydalanishning uziga xosligi va ustuvor yunalishlari (O’zbek’iston mintakalari buyicha)					6
16	Shaxar geotextizimlarining (biron shaxar yoki shaxarlar guruxi misolida) atrof tabiiy muxitiga ta’sirining geoekologik oqibatlari.					4
17	Sanoat geotextizimlarining (ayrim sanoat korxonasi yoki sanoat tuguni misolida) atrof tabiiy muxitga ta’sirining geoekologik oqibatilari.					4
18	Transport geotextizimlarining (transport korxonasi yoki mintatsayaar buyicha) atrof muxitga ta’sirining geoekolognk omborlari.					4
19	Suv xujaligi geotextizimlarining (suv oqibatlari, yirik sugorish kanallari, sugorish maydonlari va boshkalar misolida) atrof tabiiy muxitga ta’sirining geoekologik oqibatlari					4
20	Voxalar geotextizimlarining (masalan, Xorazm voxasi, Buxora voxasi va b.) atrof tabiiy muxitga ta’sirining geoekologik oqibatlari.					4
21	Geoekologik xaritalashtirish va rayonlashtirishning amaliy axamiyati.					4
	Oraliq nazorat (portfolio)
	Yakuniy nazorat (test)
	Jami	120	30	30	30	30

II. Asosiy nazariy qism (Ma’ruza mashg’ulotlari)
II.I. Fan tarkibiga quyidagi mavzular kiradi:
9-mavzu. Landshaftning geoekologik xususiyatlari.
Geotizm, biogeotsenoz, ekotizm va muxit tushunchalarini taxlil kilish.
10-mavzu. Geoekologik prognozlashtirish va prognoz
Geoekologik prognoz: tushuncha, ob’ekt, maksad va usullar, tabiiy jarayonlarning uzgarish yunalishlari, prognozlashtirish mexanizimlari va prognoz natijalari.
11-mavzu. Geoekologik monitoring
Monitoring tugrisida umumiy tushuncha, monitoringning tadkikot usullari va turlari, Ozbek’istonda ekologik monitoringni amalga oshirish yullarini organish.
12-mavzu. Tabiatdan foydlanishning geoekologik asoslari
Tabiatdan foydalanishdagi tabiat konunlari va konuniyatlari, tabiatdan foydalanishning geoekologik tamoyillari, tabiiy resurslardan foydalanishning ustuvor yunalishlari
13-mavzu. Geoekologiya va amaliyot
Geotextizimlarni loyixalashning geoekologik asoslari, tabiiy- texnik geoetizimlarni xududiy loyixalash, tabiiy-texnik geotizimlarni loyixalashning geoekologik tamoyillari, Tabiiy- texnik geotizimlar faoliyati meyorini xisobga olish, boshkaruv va nazorat
14-mavzu. Geoekologik xaritalashtirish va rayonlashtirish
Geoekologik xaritalashtirishning mazmui moxiyati, geoekologik jixatdan va ekologik monitoring natijalari asosida xaritalashtirish, geoekologik rayonlashtirish
15-mavzu. O’rta Osiyodagi geoekologik muammolar
Orta Osiyodagi geoekologik muammolar. Yerlarning shurlanishi va uning oldini olishga karatilgan chora-tadbirlar.
16-mavzu. O’rta Osiyo suv resurslaridan foydalanish va atrof muxit muxofazasi
O’rta Osiyoda suv resurslaridan foydalanishning axamiyati. Suv resurslaridan foydalanish va atrof muxit muxofazasiga doyr geoekologik muammolarni bartaraf etish yullari


III. Amaliy mashg’ulotlar bo’yicha ko’ratma va tavsiyalar
Амалий машғулотлар учун қуйидаги мавзулар тавсия этилади:

34. 
    Geoekologik monitoring
    
35. 
    Tabiatdan foydlanishning geoekologik asoslari
    
36. 
    Atrof-muxitni muxofaza qilishda geoekologik tadqiqotlar, ularning natijalari, amaliyotda qo’llash printsiplari
    
37. 
    Geoekologiya va amaliyot.
    
38. 
    Antropogen ifloslanishning turlari va tasnifi. Antropogen ifloslanish okibatlari
    
39. 
    Geoekologik yondoshuv. Sanoat geotizimlarini aniklash
    
40. 
    Geoekologik xaritalashtirish va rayonlashtirish.
    
41. 
    Geoekologik xaritalashtirish usullari bilan tanishish
    
42. 
    Joyning geoekologik xaritasini tuzish va chizish
    
43. 
    O’rta Osiyodagi geoekologik muammolar
    
44. 
    O’rta Osiyo suv resurslaridan foydalanish va atrof muxit muxrfazasiga doir geoekologik muammolarni bartaraf etish yo’llari
    

IV.Mustaqil ta’lim va mustaqil ishlar
1. O’zbek’iston Respublikasi birinchi Prezidenta I.A.Karimovning asarlari va nutklarida tabiatdan foydalanish, ekologiya va tabiatni muxofaza kilish masalalari
2. O’zbek’istonda tarkib topgan ekologik vaziyatlar va ularni optimallashtirish chora-tadbirlari.
3. Mintakalardagi (talabaning xoxishi buyicha) ekologik vaziyat, uning sabab-okibatlarini baxolash va optimallashtirish
4. Geoekologik prognozlashtirishning mazmun - moxiyati va zarurati
5. Geoekologik tadkikotlarda ekologik monitoringning o’rni va axamiyati
6. Tabiatdan foydalanishning geoekologik asoslari^
7. Tabiiy resurslar, ulardan foydalanishning uziga xosligi va ustuvor yunalishlari (O’zbek’iston mintakalari buyicha)
8. Shaxar geotextizimlarining (biron shaxar yoki shaxarlar guruxi misolida) atrof tabiiy muxitiga ta’sirining geoekologik oqibatlari.
9. Sanoat geotextizimlarining (ayrim sanoat korxonasi yoki sanoat tuguni misolida) atrof tabiiy muxitga ta’sirining geoekologik oqibatilari.
10. Transport geotextizimlarining (transport korxonasi yoki mintatsayaar buyicha) atrof muxitga ta’sirining geoekolognk omborlari.
11. Suv xujaligi geotextizimlarining (suv oqibatlari, yirik sugorish kanallari, sugorish maydonlari va boshkalar misolida) atrof tabiiy muxitga ta’sirining geoekologik oqibatlari
12. Voxalar geotextizimlarining (masalan, Xorazm voxasi, Buxora voxasi va b.) atrof tabiiy muxitga ta’sirining geoekologik oqibatlari.
13. Geoekologik xaritalashtirish va rayonlashtirishning amaliy axamiyati.