Genetika fanidan maxsus qo`llanma


b) erkak drozofilalarning qanchasi qizil kozli, qanchasi oq kozli bolgan?



Download 0,63 Mb.
Pdf ko'rish
bet21/26
Sana29.12.2021
Hajmi0,63 Mb.
#78432
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   26
Bog'liq
GENETIKADAN KITOB1061

b) erkak drozofilalarning qanchasi qizil kozli, qanchasi oq kozli bolgan

 

2. 


Mushuklarda gen jigarrang junning, gen Qora rangli junning rivojlanishini ta`minlaydi. 

Geterozigota forma chi- 

por junli boladi. Bu genlar jinsiy xromosomalarda joylash- 

gan. Qora junli erkak mushukni jigarrang junli  urg`ochisi  

bilan chatishtirilib, 6 ta nasl olingan. Ulardan 4 tasi urg`ochi 

mushukchalardir: 

a) nechta urg`ochi mushuk chipor rangli? 

b) nechta erkak mushuk jigarrang  boladi? 

3. 

Odamda gemofiliyani keltirib chiqaruvchi gen— h xromoso- 



mada joylashgan. Otasi gemofiliya bilan kasallangan qiz sog`- 

lom yigitga turmushga chiqqan. Ular 8 ta farzand korishgan: 

a)farzandlarining nechtasi sog`lom? 

b) qizlarining nechtasi  sog`lom? 

v) gemofiliya bilan kasallangan ogil bolalar nechta? 

4. 


Odamda  ranglarni  ajrata  olmaslik  —  daltonizm  kasalligi  retsessiv  (d)  holda  nasldan-naslga  otadi. 

Rangni  normal  ajratadigan  odamlarda  D  gen  bor.  Har  ikki  gen  X  xromosomada  joylashgan.  Ranglarni 

normal farq qiladigan, lekin mazkur belgi boyicha geterozigota qiz daltonik yigitga turmushga chiqqan 

va 8 ta farzand korgan: 

a) ayol necha xil gameta hosil qiladi? 

b) tug`ilgan farzandlarining nechtasi normal koradi? 

v) nechta ogil bolada dalgonizm kasalligi mavjud? 

g) nechta qiz bola daltonizm kasali bilan kasallangan? 




Mizamov Sardor 

 

5. 



Odam terisida ter bezlarining bolmasligi retsessiv, bolishi dominant belgi hisoblanadi. Bu belgining 

genlari x xromosomada joylashgan. Mazkur belgi boyicha geterozigota qiz ter bezlari bor yigitga 

turmushga chiqib, 4 ta farzand korgan: 

a) farzandlarining nechtasida ter bezlari bolmaydi? 

b) nechta ogil bolada ter bezlari bolmaydi? 

v) qizlarning nechtasi mazkur belgi boyicha geterozigota xisoblanadi? 

6. 

Tovuqlarda gen pagning chipor, gen qora rangda bolishini ta`minlaydi. Tajribada chipor tovuq 



qora  xoroz bilan chatishtirilgan. G`

dagi 16 ta tovuq va xorozdan: 

a) nechta xuroz chipor patli? 

b) nechta tovuq qora patli boladi? 

v) G`

tovuq va xorozlar ozaro chatishtirilib, G`



da 80 ta parranda olinsa

ulardan nechtasi chipor, nechtasi qora patli boladi? Ularning 

nechtasi tovuq, nechtasi xoroz boladi? 

7. 

Viandot tovuqlarda chipor patning ba`zilari oltin rangda, ba`zilari kumush rangda tovlanadi. Oltin 



rangli chipor belgi retsessiv, kumush rangli chipor belgi dominant boladi. Kumushrang chipor pagli 

tovuqni oltin rang chipor patli xorozbilan chatishtirib, 30 ta joja olingan: 

a)  ulardan nechtasi tovuq? 

b)  G`



da necha xil genotip olingan? 

v) jojalarning nechtasi kumushrang chipor patli bo`ladi? 

g) xorozlarning nechtasi kumushrang chipor patli boladi? 

d) tovuqlarning nechtasi oltinrang chipor patli  boladi? 

8. 


Kanareykalarda patning yashilligi dominant,  qong`irligi retsessiv belgi hisoblanadi. Havaskor qush 

boquvchi yashil patli erkak kanareyka bilan qong`ir patli urg`ochi kanareykani chatishtirib, G`



da yashil 

va  qong`ir  patli   kanareyka   olgan.   YAshil kanareykalarning yarmisi erkak, yarmisi urg`ochi 

bolgan. Ota-ona kanareykaning va G`



duragaylarning genotipini aniqlang.? 

9. 

Grexem uz shogirdlari bilan birgalikda  SHimoliy  Karolina  shtatida  yashovchi oilalarda  qonda 



fosfor yetishmasligi bilan  bog`liq  bolgan  raxit  kasalligining  alohida  formasi nasldan-naslga otishini 

urgangan va bu kasallikni D vitamin bilan davolash mumkinligini aniqlagan. Bu kasallik dominant 

genga  bog`liq  holda  nasldan-naslga  utadi.   Mazkur   kasallik bilan kasallangan 14 ta erkak  va 

sog`lom ayollarning oilasida 21 ta qiz va 14 ta og`il bola tug`ilgan. Qiz bolalarning hammasi qonda 

fosfor yetishmasligi kasalligi bilan kasallangan, ogil bolalarning bari sog`lom bolgan. Mazkur kasallik 

nasldan-nasl- 

ga qanday beriladi? U gemofiliya  kasalligi  nasldan-naslga^ 

otishidan qanday farq qiladi? 

10. 

Tovuqlar jinsiy xromosomasida joylashgan gen letal xususiyatga ega bolib, jojalar tuxumdan 



chiqmasdanoq nobud bolishiga olib keladi.  Agar 

X

K

 X

K

 x X

K

 Y genotipga ega xoroz va tovuqlar chatishtirilsa, jojalarning necha protsenti 

tuxumdayoq nobud boladi? Ularning genotipi qanday ekanligini aniqlang.? 

11. 

Drozofila meva pashshasida retsessiv 5 gen tananing kalta boishiga sababchidir. Mazkur belgi boicha 



geterozigota urg`ochi drozofila kalta tanali erkagi bilan chatishtirilgan. Hosil bolgan duragay 

drozofilalarning  genotipini  va fenotipini aniqlang. 

12. 

Fransiyada juni normal sigir va buqa chatishtirilgan, 3 ta junsiz erkak buzoq va bitta normal junli 



urg`ochi buzoq . Olingan. Bu urg`ochi buzoq keyinchalik otasi bilan qayta chatishtirilgan. U junsiz  

erkak buzoq tuqqan. Chatishtirishda ishtirok etgan buqa bilan boshqa sigirlar chatishtirilganda 

sigirlarning hammasi normal junlibuzoq tuqqan.Tajribada olingan natijaga qarab, terida junning 



Mizamov Sardor 

 

bolmasligi qanday qilib nasldan-naslga otishini aniqlash mumkin.Chatishtirishda ishtiriok etgan sigir 



bilan buqaning genotipini aniqlang? 

13. 


Normal rang ajratish geni (dominant) va daltonizm geni (retsessiv) X xromosomaga joylashgan. 

Daltonik erkak kishi sog`lom ayolga uylanganda oilada daltonik qiz tug`ildi. Ota-ona genotipini 

aniqlang. 

14. 


Y xromosomaga bog`liq bo`lgan gipertrixoz belgisi bola 17 yoshga to`lganidan keyin yuzaga 

chiqadi. Ixtiozning bir shakli retsessiv belgi bo`lib, X xromosoma bilan bog`liq. Har ikkala belgi 

bo`yicha normal ayol bilan gipertrixoz erkak oilasida ixtioz belgisiga ega bo`lgan o`g`il tug`ilgan. Shu 

bolada gipertrixoz belgisi bo`lishi mumkinmi? Ikkita belgi bo`yicha normal farzand tug`ilishi 

mumkinmi? U qanday jinsli bo`ladi? 

15. 


Daltonizm va kar-soqovlik belgilari retsessiv belgilardir. Daltonizm geni X xromosomada, kar- 

soqovlik geni autosomada joylashgan. Daltonik va kar-soqov erkak sog`lom ayolga uylanganda oilada 

bitta o`g`il daltonik, kar-soqov, bitta qiz daltonik, lekin normal eshitadigan bo`lib tug`ilgan. Bu oilada 

ikkala belgisi bo`yicha ham kasal qiz tug`ilishi mumkinmi? 

16. 

Odamlarda katarakta va polidaktiliya autosomaga joylashgan dominant gen tomonidan yuzaga 



chiqariladi. Bu genlar o`zaro to`liq bog`langan (krossingover kuzatilmaydi). Ikkala belgi bo`yicha 

geterozigotali ayol va erkak nikohidan fenotip va genotip bo`yicha qanday avlod kutish mumkin? 

17. 

Odamda rezus-omil geni bilan eritrotsitning shaklini belgilaydigan gen birikkan holda nasldan naslga 



o`tadi. Ularning orasidagi masof a 3 morganidaga teng. Rezus-musbat va elliptotsitoz (eritrotsitning 

ellips shaklida bo`lishi)ga nisbatan geterozigotali bo`lgan erkak rezus-manfiy va normal eritrotsitli 

ayolga uylangan. Farzandlarning genotipi va fenotipi foizini aniqlang. 

18. 


Drozofila pashshasida ko`zning oq rangli X-xromosomadagi resessiv genga bog`liq. Agar oq ko`zli 

urg`ochi pashsha qizil ko`zli erkak pashsha bilan chatishtirilsaF



da ajralish qanday boradi? Birinchi 

avlod duragaylari o`zaro chatishtirilsachi? 

19. 


Qizil ko`zli gomozigota urg`ochi pashsha oq ko`zli erkak pashsha bilan chatishtirilsa F

va F



da 


ko`z rangining nasldan-naslga o`tishi qanday boradi? 

20 .Otasi gemofiliya bilan og`rigan, onasi sog`lom, oilada tug`ilgan o`g`il esa gemofiliya bilan 

kasallangan. Bunda o`g`ilga gemofiliya otasidan o`tgan deb 

aytish to`g`ri bo`ladimi? 

 


Download 0,63 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   26




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish