Gaz turbina qurilmalari (gtq)

Gazlarni siqish jarayonlari
Gazlar hajmini kamaytirish usuli siqish, ya'ni kompressiyalash (lot. compression-siqish) deyiladi. Gazni kompressiyalashda albatta siqiluvchi gazga tashqi kuch ta'sir qiladi. Natijada gaz hajmi kamayadi, bosimi va temperaturasi esa ichki energiyasining ortishi hisobiga kattalashadi.

Havo yoki gazni 0,015 MPa dan kichik bo‘lmagan va undan ortiq bosimlargacha siqadigan hamda ularni bosim ostida uzatadigan mashina kompressor deyiladi. Kompressorlar havo (gazlar aralashmasi) yoki muayyan turdagi gazni past (0,3-1 MPa), o'rta (to 10 MPa) va yuqori (10 MPa dan yuqori) hosimlargacha siqa oladi. Shunga ko’ra ular past, o'rta va yuqori bosimli turlarga bo‘linadi. Kompressorlar tuzilishiga ko'ra hajmiy (porshenli varotatsion-berk hajm kichrayishi hisobiga ishlaydi), kurakli (markazdan qochma va o‘q bo‘ylab gazga ta'sir etuvchi kuchi aylanuvchi kuraklar hisobiga siqiladi) ho‘ladi.

Katta hajmdagi siqilgan gaz tayyorlab beruvchi mashinalar majmuasini kompressor stansiyasi deyiladi. Kompressor stansiyalari uzatish xususiyatiga ko‘ra shartli ravishda, kichik (to 100 m³ min ), o‘rta (100-500 m³ min) va yuqori (500 m³ min ortiq) turlarga bo‘linadi.

Porshenli kompressor krivoshipli mexanizm, silindr, porshen, klapanlar va filtrdan tashkil topadi.

Kompressor ish tartibiga ko‘ra, bir yoki ko‘p bosqichli turlarga bo'linadi.