Mustaqil ish Mavzu: Hajmiy koeffitsiyent(neft)

Islom Karimov nomidagi Toshkent davlat texnika universiteti

Mustaqil ish

Mavzu: Hajmiy koeffitsiyent(neft)

Tekshirdi: Suyunov Ramziddin

Bajardi: Muxitjanov Baynur

Guruh: 124-20

Fakultet: Neft va gaz ishi

1. Neftning hajminig o'zgarishi.

2. Neftning hajmiy koefficiyenti.

3. Hajmiy koefficiyentga qarama-qarshi koefficient.

4. Neftning siqiluvchanligi.

5. Kamayish koefficiyenti.

Reja

Neftning hajmining o’zgarishi

Qatlam sharoitidagi neft hajmi yer yuzidagi neft hajmidan katta bo'ladi. Buning asosiy sababi, qatlam sharoitidagi neft tarkibida ko'p miqdorda erigan gaz ham bo'ladi . Qatlamdagi neftidagi erigan gaz miqdori uning hususiyatlarini tubdan o'zgartirib yuboradi: hajmi kengayadi (ba'zan 60-70% gacha), zichligi kamayadi, qovushqoqligi ancha pasayadi, sirt tarangligi ham o'zgaradi.

Hajmiy koeficenti deb, qatlam holatidagi neft hajminig yer yuzuda oddiy sharoitdagi neft hajmiga bo'lgan nisabtiga aytiladi.

Ya'ni: b=Vqat/Vy.u

Bu yerda: Vqat-qatlam holatidagi neft hajmi.

Vy.u-yer yuzidagi oddiy sharoitdagi neft hajmi.

Odatda gaz do'ppisi bo'lmagan neft ko'nlarida neftning hajm koeficenti 1,08-1,1 bo'lsa, gaz do'ppili ko'nlarda yoki o'z tarkibida ko'p miqdorda erigan gazi bo'lgan konlarda bu ko'rsatkich 1,4-1,7 ga ham teng bo'lishi mumkin.

Neftning hajmiy koeficenti

Qatlam neftining hajmiy koefficenti standart sharoitda olingan separaciyalangan neft (qatlam sharoitda) 1m³ da qancha hajmni eglallashini ko'rsatadi. Qatlam neftining hajmiy koefficentiga qarama-qarshi bo'lgan kattalik θ:

θ=1/b=Vy.u/Vqat

Bu koefficent qatlam neftini separaciyalangan neft hajmiga keltirish uchun hizmat qiladi. Neftning yuqoriga olib chiqishda va tarkibidagi gazning chiqib ketishi hisoboga uning hajmi kamayadi ( usadka nefti)

Hajmiy koefficiyentga qarama-qarshi koefficeiyent

Boism ortishi natiyjasida neft siqiladi. Neft uchun βn koefficiyent laboratoriyada aniqlangan hajmiy koefficiyent kattaligi formulasi bo'yicha hisoblab aniqlash mumkin:

β=(b1-b2)/(b1×ΔP) 1/(kg/sm²)

yoki β=(1/V)×(ΔV/P)

bu yerda: ΔP-bosimlar farqi, b1 va b2 - boshlang'ich va oxirgi bosim uchun hajmiy koefficiyent.

Siqilish koefficiyentinig aniq qiymatini qatlam nefti namunasining laboratoriya tahlili orqali aniqlash mumkin

Neftning siqiluvchanligi

ε=(Vqat-Vy.u)/Vqat yoki ε=(b-1)/b

Yuqorida ko'rsatilgan koefficiyentlar orasida quyidagi bog'liklik mavjud:

θ=1/b=1-ε; ε=1-θ=(b-1)/b

Qatlam neftining hajmiy koefficiyentini aniqlashning eng yaxshi usuli-bu ular namunasini laboratoriyada aniqlashdir. Bu koefficiyent grafik usulida ham taxminiy aniqlanishi mumkin.

Kamayish koefficiyenti

Mening xulosam shuki qatlam sharoitida neft o'z tarkibida erigan gazlardna tashkil topgan bo'ladi. Neft yer yuziga chiqgan paytda uning tarkibidagi erigan gazlar ajralib chiqib uning hajmining bir qismini kamaytiradi. Shuning munosabati bialan qatlam nefti hajmi yer yuzidagi neft hajmidan katta bo'ladi

Xulosa

Foydalanilgan adabiyotlar

B.Sh.Akramov . O.G’.Hayitov “Neft va gaz quduqlarini ishlatish”

B.Sh.Akramov. R.K.Sidiqho’jaev “Neft va gaz ishi”