Gaz qonunlari. Avogadro qonuni. Gazning molyar hajmi

Boyl-Mariott qonuni: berilgan miqdordagi gaining о‘zgarmas tempe
raturadagi hajmi shu gazning bosimiga teskari proporsionaldir.

Bundan:

                                                                                PV=const

bu yerda p — bosim, V — gazning hajmi.

Gey-Lyussak qonuni: о‘zgarmas bosimda gaz hajmining o‘zgarishi
 temperaturaga to'g'ri proporsional, ya’ni

                                                                                           VT=const,

bu yerda T— temperatura, К (Kelvin) hisobida.

Boyl-Mariott bilan Gey-Lyussakning birlashgan gaz qonuni:

                                                                     pV/T= const.

Bu formula odatda gazning biror boshqa sharoitdagi hajmi ma’lum
 bo'lganda uning berilgan sharoitdagi hajmini hisoblab topish uchun ishlatiladi. Agar normal sharoitdan boshqa sharoitga (yoki normal sharoitga) 
o'tiladigan bo‘lsa, u holda bu formula quyidagicha yoziladi:

                                                                              PV/T= P_oV_o/T_o

bu yerda: P₀, V₀, T₀ - gazning bosimi, hajmi va normal sharoitdagi 
(P = 101 325 Pa, T=212  K) temperaturasi.

Agar gazning massasi yoki miqdori ma’lum bo'lib, uning hajmini 
hisoblab topish zarur bo‘lsa, u holda Mendeleyev-Klapeyron tenglamasidan foydalaniladi:

                                                                                           pV=nRT, 

bu yerda: n—gazning mollar soni, m - massasi (g), M — gazning 
molyar massasi (g/mol), R - universal gaz doimiysi. R=8,31 J (mol K)¹