Gaz qonunlari. Avogadro qonuni. Gazning molyar hajmi

gazning molyar hajmi — bu modda hajmining shu moddaning
miqdoriga nisbatidir:

                                                                V_m=V/n

bunda V_m — gazning molyar hajmi (o‘lcham birligi m³/mol yoki
l/mol); V— sistemadagi moddaning hajmi; n — sistemadagi moddaning miqdori. Yozuvga misol: gazning L_m(n.sh.)=22,4 1/mol.

1860-yilda kimyogarlarning Karlsruedagi Xalqaro syezdida Avogadro
ta’limoti umum tomonidan e’tirof etildi. Syezd atom-molekular ta’limotning
rivojlanishiga kuchli turtki boldi. Lekin bu ta’limot D.I.Mendeleyev kimyo
viy elementlarning davriy qonunini kashf etgandan keyin, ayniqsa tezrivojlandi.

Avogadro qonuni asosida gazsimon moddalarning molyar mas
salari aniqlanadi. Gaz molekulalarining massasi qancha katta bo‘lsa,
bir xil hajmdagi gazning massasi shuncha katta boladi. Gazlarning
 teng hajmlarida bir xil sharoitda molekulalar soni, binobarin,
 gazlarning mollar soni bir xil boladi. Gazlarning teng hajmlari
 massalarining nisbati ularning molyar massalarining nisbatiga teng:

                                                                                     m₁: m₂=M₁ : M₂

bunda: m₁— birinchi gaz muayyan hajmining massasi, m₂ — ikkinchi gaz xuddi shunday hajmining massasi, M₁ va M₂ — birin
chi va ikkinchi gazning molyar massalari.