Gaz kondensat yonilg’ilar, spirtlar va vodorod Spirtlar

 

 
 

---

Yengil gaz kondensatlarining xossalari
Topilgan 
joyi
Oktan 
soni 
(M. Y.)
Friksion tarkib uchun haydash 
harorati, °C
Qovu-
shoqligi, 
10° m
3
/s
Zichligi,
kg/dm
3
qaynash 
boshlan. 
10%
50%
90%
qaynash 
oxiri
Janubiy 
Muborak
64,2
40
74
109
163
206
0,76
0,72
Shimoliy 
Muborak
65,1
36
75
118
196
230
0,765
0,731
Garli
66,5
56
101
128
175
232
0,889
0,757
Og ir gaz kondensatlari 
Shoxpaxti, Achak, Shatlik, Karim, Islim, Qora-Chop, Ravot, 
Gugurtli va boshqa gaz konlaridan olinadi. Ularda dizel yonilg‘isinikiga qaraganda yengil 
fraksiyalar ko‘proq bo‘ladi. Bu jihat dizelning ishga tushish xususiyatlarini yaxshilash va 
o‘z-o‘zidan alangalanishgacha bo‘lgan davrda yonish kamerasida bug‘lanishni 
jadallashtirishga olib kelishi kerak. Shu bilan birga, smolali qoldiqlar, so‘xta va ishlatilgan 
gazlarda tutun hosil qiladigan og‘ir fraksiyalar miqdori mazkur kondensatlarda standart 
yonilg‘iga qaraganda sezilarli darajada kam bo‘ladi va u dizel xususiyatlariga ijobiy ta’sir 
ko‘rsatadi. Ko‘pgina gaz kondensatlarining setan soni 40–65 oralig‘ida, ya’ni dizel 
yonilg‘isining setan soniga teng yoki biroz yuqori bo‘ladi. Bu jihat odatdagidek 
rostlashlarda dvigatelning ancha ravon ishlashini ta’minlaydi. Gaz kondensatlarining 
zichligi va qovushoqligi, odatda, dizel yonilg‘isining qovushoqligidan kam bo‘ladi, bu esa 
dizel yonilg‘isiga mo‘ljallangan yonilg‘i tizimidagi sikl davomida beriladigan yonilg‘i 
miqdorining biroz kamayishiga va purkash bosimining pasayishiga olib kelishi mumkin. 
Agar dizel ko‘rsatkichlari standart yonilg‘ilarda ishlagani- 
98 
dagi ko‘rsatkichlardan sezilarli darajada yomonlashadigan bo‘lsa, gaz kondensatlarining 
qovushoqligini maxsus quyuqlashtirgichlar, masalan, poliizobutilen yoki dizel yonilg‘isi 
qo‘shib oshirish mumkin. Natijada standart yonilg‘iga bo‘lgan talab 40–50 foiz kamayadi. 
Og‘ir gaz kondensatlarining ba’zi bir xossalari 4. 4- jadvalda keltirilgan.