Ga buriladi

Ko’prik kranlar: Yirik inshootlarning fundamentini qurishda, sanoat binolari qurilmalari va konstruksiyalarini montaj qilishda hamda ishlab chiqarish jarayonida sanoat binolarida ishlatiladi. U ikki asosiy qismdan iborat. (11.9-rasm) ko’prik 2 va yuk aravachasi 3.

11.9-rasm. Ko’prik kran.
1-operator kabinasi: 2-ko’prik: 3-yuk aravachasi: 4-yukni ko’tarish mexanizmi: 5-aravachani siljitish mexanizmi: 6-ko’prikni siljitish mexanizmi.
Kran ko’prigi metall konstruksiyadan iborat bo’lib, rels bo’ylab harakatlanuvchi aravachalarga o’rnatilgan. Aravacha kranni harakatlantiruvchi mexanizm 6 dan harakat oladi. Konstruksiyasiga ko’ra kranlar bir va ikki balkali bo’ladi. Bir balkali kranlar 10 tonnagacha yuk ko’tarib, tayanchlar orasidagi masofa (5. . . 18m) uncha katta bo’lmaydi. Katta yuk ko’taruvchi kranlarda ko’prik ko’ndalang kesimi to’rt burchak yoki tavrdan iborat bo’lgan bo’ylama ikkita balkalardan tayyorlanadi. Bu bo’ylama balkalarda yuk aravachasi harakatlanadi. Aravacha harakatlanish 5 va yuk ko’tarish 4 mexanizmlaridan iborat. YUk ko’tarish qobiliyati 20 tonnadan ortiq bo’lgan kranlarda asosiy va yordamchi yuk ko’tarish mexanizmlari qo’llaniladi. YOrdamchi yuk ko’tarish mexanizmining yuk ko’tarish qobiliyati asosiy yuk ko’tarish mexanizmining yuk ko’tarish qobiliyatidan 3-5 marta kichik. Ko’prik kraning uchchala mexanizmi alohida yuritma orqali harakatlanadi. Ular dvigatel, mufta, to’xtatgich, reduktor va ijrochi qism (yurish g‘ildiragi yoki chig‘ir barabani) sxemasi bo’yicha tayyorlanadi. Kranni boshqarish ko’prikka osilgan kabina 1 orqali amalga oshiriladi.
Kabelli kran. Kabelli kranlarda (11.10-rasm) yuk telejkasi 6 tortish arqon 5 orqali ikkita machta 1 ga tortilgan maxsus konstruksiyadagi po’lat simli tashuvchi arqon 3 da harakatlanadi.

11.10-rasm Kabelli kran.

1-machta: 2-vint: 3-tashuvchi arqon: 4-yuk arqoni: 5-tortish arqoni: 6-yuk aravachasi: 7-polispast: 8- polispast
Kran machtalari yakorga mahkamlangan vint 2 lar bilan tortilgan. YUk arqoni 4 yuk aravachasi va ilmoq o’rtasidagi bloklar bilan polispast 8 ni tashkil qiladi. Bu arqonning bir tomoni machtaga ikkinchi tomoni yuk chig‘irining barabaniga mahkamlanadi.
Tashuvchi arqonning tortilishi polispast 7 yordamida amalga oshiriladi. Machtalar orasiga maxsus arqonlar tortilgan bo’lib, unda barcha arqonlarni oralariga masofani ushlab turuvchi moslama o’rnatilgan. Kran chig‘irlari machtalar tayanch qismlarida kabinalariga joylashgan. Kabeli kranlar qurilish materiallarini daryolar orqali olib o’tishda va borish qiyin bo’lgan qiyin masofaga (100 m)yukni siljitadi. YUkni ko’tarish balandligi joyni sharoitida va qurilayotgan inshootlarning balandligidan kelib chiqib belgilanadi. Kabelli kranlarning yuk ko’tarish qobiliyati 5-15 tonna, ba’zi hollarda 25 tonnagacha, asossiy kamchiligi yukning vertikal tekislikda tebranishi, arqonni salkinlanishi va doimiy nazorat qilish kerakligidir.