G. N. Maxmudova innovatsion iqtisodiyot

partiyalar, buyumlar (mahsulotlar) 
tayyorlash 
23917,2 
36888,4 
38714,0 
97641,2 
qurilish uchun loyiha ishlari 
3086,2 
4025,6 
7677,9 
6318,8 
ilmiy-texnik xizmatlar 
43750,3 
31166 
77687,2 
54628,9 
1-jadval ma’lumotlaridan koʻrinadiki, 2016-2019 yillarda Ilmiy tadqiqot 
va tajribakonstruktorlik ishlanmalarni bajargan tashkilotlar soni 133 taga 
kamaygan boʻlsada, ular tomonidan bajarilgan ishlar hajmi qariyb ikki 
barobar ortgan. 
5
 https://www.stat.uz/uz/rasmiy-statistika/social-protection-2 

---

12 
Quyidagi tizimli muammolarning mavjudligi, innovatsion gʻoyalar va 
texnologiyalarni ishlab chiqish va joriy etish uchun mavjud imkoniyatlar va 
salohiyatdan yetarlicha foydalanmaslik koʻzlangan islohotlarning samarali 
amalga oshirilishiga hamda mamlakatning jadal innovatsion rivojlanishiga 
toʻsqinlik qilmoqda: 
•
davlat dasturlarini ishlab chiqishda zamonaviy fan va innovatsion 
texnologiyalarning yutuqlari va rivojlanish tendentsiyalarini lozim darajada 
kompleks tahlil qilish va oʻrganish mavjud emas, buning oqibatida mazkur 
dasturlar aksariyat holatlarda muammolarning oqibatlarini bartaraf etishga 
qaratilgan hamda uzoq muddatli rivojlanish masalalarini hal etmayapti; 
•
fundamental va amaliy tadqiqotlarni tashkil etishning hozirgi ahvoli 
innovatsion gʻoyalar va ishlanmalarni toʻliq roʻyobga chiqarish va amaliy 
joriy etish uchun lozim darajadagi sharoitlarni ta’minlamayapti; 
•
innovatsion gʻoyalar, ishlanmalar va texnologiyalarni strategik 
prognoz qilish, qoʻllab-quvvatlash va joriy etishni ta’minlovchi yagona 
organning 
mavjud 
emasligi, 
ilmiy-tadqiqot 
va 
axborot-tahlil 
muassasalarining tarqoq holda faoliyat koʻrsatishi fan, ta’lim va ishlab 
chiqarishning toʻliq integratsiyalashishiga imkon bermayapti, bu esa 
oʻtkazilayotgan izlanishlarning samaradorligini pasaytirmoqda; 
•
yuqori texnologiyalar, nou-xau va zamonaviy ishlanmalarni birinchi 
navbatda joriy etishni talab qiluvchi ustuvor soha va tarmoqlarni aniqlash 
boʻyicha faoliyatni tashkil etishdagi kamchiliklar texnologik qoloqlikka va 
innovatsion tovar (ish, xizmat)larni ishlab chiqarishning cheklanganligiga 
olib kelmoqda; 
•
ilmiy-tadqiqot ishlarini tashkil qilish hamda innovatsion gʻoyalar va 
ishlanmalarni joriy etishda alohida holatlardagi tor idoraviy manfaatlarning 
ustunlik 
qilishi byudjet 
mablagʻlaridan 
nooqilona 
foydalanishning 
sabablaridan biridir; 
•
innovatsion gʻoyalar, ishlanmalar va texnologiyalarni amalga 
oshirishda davlat-xususiy sheriklikni tatbiq etishga, shuningdek, innovatsion 
mahsulotlarni joriy etish uchun infratuzilmani takomillashtirishga yetarli 
e’tibor qaratilmayapti; 
•
innovatsion mahsulotlarni ishlab chiqarish va joriy etish sohasida 
yuqori tajriba va salohiyatga ega boʻlgan xorijiy (xalqaro) tashkilotlar bilan 
hamkorlik, shuningdek, ulardan butun mamlakat fani, sanoati va 

---

13 
iqtisodiyotini rivojlantirishning dolzarb muammolarini hal qilishda 
foydalanish past darajada saqlanib qolmoqda. 
Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining 2018 yil 5 may, PQ-3697-
sonli «Faol tadbirkorlik va innovatsion faoliyatni rivojlantirish uchun shart-
sharoitlarni yaratish boʻyicha qoʻshimcha chora-tadbirlar toʻgʻrisida»gi 
Qarorida mamlakatimizda hududlarning ijtimoiy-iqtisodiy salohiyatini 
oshirish hamda aholi hayot darajasi va farovonligining barqaror oʻsishiga 
imkon beruvchi faol tadbirkorlikni har tomonlama qoʻllab-quvvatlash va 
ragʻbatlantirishga, innovatsion gʻoya va texnologiyalarni joriy etishga, fan va 
innovatsion faoliyat jadal rivojlanishi uchun zarur shart-sharoitlarni 
yaratishga alohida e’tibor qaratilayotganligi, shu bilan birga, oʻtkazilgan 
tahlil natijalari mamlakatda faol tadbirkorlik va innovatsion faoliyatni 
rivojlantirish uchun shart-sharoitlarni yanada yaxshilashga toʻsqinlik 
qiluvchi, jumladan, quyidagi qator tizimli muammolarning mavjudligi
6
ta’kidlanadi:
birinchidan, hududlarning mavjud resurs bazasi va salohiyatini hisobga 
olgan holda ilgʻor va zamonaviy innovatsion ishlanmalar, texnologik 
loyihalar-startaplar va innovatsiyalar bozorini tizimli tahlil qilish yoʻlga 
qoʻyilmagan;
ikkinchidan, innovatsion loyihalar-startaplarga investitsiyalarni jalb 
etish, ishlab chiqarish va xizmatlar koʻrsatish sohasiga innovatsiyalarni faol 
joriy qiluvchi iqtidorli tadbirkorlar faoliyatiga koʻmaklashish va 
muvofiqlashtirish ishlari lozim darajada amalga oshirilmayapti;
uchinchidan, innovatsion rivojlanish sohasida, ayniqsa, joylarda 
ishbilarmonlik muhiti past darajada, shuningdek, innovatsion va 
muvaffaqiyatli texnologik loyihalar-startaplarni ishlab chiqish va ilgari 
surish boʻyicha zarur koʻnikmalarga ega tadbirkorlarning yetishmovchiligi 
saqlanib qolmoqda;
toʻrtinchidan, innovatsion gʻoyalar, ishlanmalar va texnologiyalarning 
ma’lumotlar bazasi mavjud emas, yangi resurslarni yaratish va tajribani 
biznes-tuzilmalarga oʻtkazish amaliyoti rivojlanmasdan qolmoqda;
beshinchidan, innovatsion ishlanmalar bozorini qoʻllab-quvvatlash 
mexanizmlari sust darajada ishlab chiqilgan, innovatsion gʻoyalardan 
samarali foydalanishni muvofiqlashtirish yoʻlga qoʻyilmagan, innovatsion 
ishlanmalarning sifati esa bozor talablariga javob bermaydi;
6
https://mineconomy.uz/uz/node/2119 

---

14 
oltinchidan, innovatsion ishlanmalar, texnologik loyihalar-startaplar 
sohasiga texnika oliy ta’lim muassasalari bitiruvchilari va iqtidorli yoshlarni 
jalb etishga, shuningdek, biznes-inkubatorlarni yaratishga lozim darajada 
e’tibor qaratilmayapti;
yettinchidan, aholi oʻrtasida innovatsion tadbirkorlikni ommalashtirish 
ishlari samarali olib borilmayapti, innovatsion mahsulot va xizmatlarni 
ishlab chiqishga va ilgari surishga jalb qilishda texnik va psixologik toʻsiqlar 
saqlanib qolmoqda.
 
Mavjud muammolarni bartaraf etish hamda faol tadbirkorlikni 
rivojlantirish, innovatsiyalar bozorining shakllanishi va faoliyat koʻrsatishi, 
shuningdek, mahalliy va xorijiy innovatsion ishlanmalarni iqtisodiyotning 
real sektoriga ilgari surish uchun qulay huquqiy va tashkiliy shart-
sharoitlarni yaratish maqsadida Oʻzbekiston Respublikasi Innovatsion 
rivojlanish 
vazirligining 
davlat-xususiy 
sheriklik 
shartlarida 
Qoraqalpogʻiston Respublikasi, viloyatlar va Toshkent shahrida innovatsion 
loyihalar-startaplarni ishlab chiqish, sinovdan oʻtkazish va oʻzlashtirish, 
innovatsion faoliyat natijalarini transfer qilish va tijoratlashtirishni amalga 
oshiruvchi innovatsion gʻoyalar, ishlanmalar va texnologiyalar markazlari 
tashkil etildi.
Markazlarning asosiy vazifalari: 

ishlab chiqarish va xizmatlarning yangi va zamonaviy turlarini yaratish 
maqsadida hududlarning salohiyati va resurs bazalarini chuqur tadqiq qilish; 

innovatsion gʻoyalar, ishlanmalar va texnologiyalarni qoʻllab-
quvvatlash maqsadida innovatsion menejmentni rivojlantirish; 

yangi va talab yuqori boʻlgan mahsulot (ish, xizmat)larni ishlab chiqish 
boʻyicha innovatsion loyihalar-startaplarni, jumladan, xorijda qoʻllaniladigan 
ilgʻor uslub va texnologiyalardan foydalangan holda ishlab chiqish, sinovdan 
oʻtkazish va oʻzlashtirish; 

innovatsiyalar bozorining marketing tadqiqotlarini oʻtkazish, ishlab 
chiqarilgan innovatsion mahsulot (ish, xizmat)lar bozorlarini shakllantirish, 
ularning bozor talablariga yoʻnaltirilishi va moslashishi uchun tavsiyalar 
ishlab chiqish; 

investorlar va innovatsion mahsulot (ish, xizmat)lar iste’molchilarini 
qidirib topish ishlarini, jumladan, innovatsion infratuzilma sub’yektlari 
oʻrtasida kooperatsiyani rivojlantirish orqali tashkil etish; 

---

15 

innovatsion faoliyatni amalga oshirish masalalari boʻyicha manfaatdor 
shaxslarning keng doirasiga maslahat berish, aholi va tadbirkorlik 
sub’yektlari oʻrtasida innovatsion gʻoyalar, ishlanmalar va texnologiyalarni 
ommalashtirishga qaratilgan reklama va koʻrgazma tadbirlarini tashkil etish; 

qoʻshma innovatsion loyihalarni amalga oshirish maqsadida ishlab 
chiqarish korxonalari, ilmiy-tadqiqot va ta’lim muassasalari, startaplar 
hamda sanoat va qishloq xoʻjaligining ustuvor tarmoqlaridagi boshqa 
sheriklar bilan innovatsion hamkorlikni rivojlantirish; 

innovatsion faoliyatning ishlab chiqilgan va muvaffaqiyatli sinovdan 
oʻtkazilgan natijalarini ilgari surish va tijoratlashtirish. 
Markazlarni tashkil etishda davlat-xususiy sheriklikning asosiy 
shartlari: 

markazlarni tashkil etish va ularga tegishli infratuzilmani (transport 
bogʻlamalari, avtostantsiyalar, avtobekatlar mavjudligi va h.k.) qurish uchun 
zarur yer uchastkalari, boʻsh binolar xususiy sheriklarga haq undirilmasdan, 
istisno tariqasida toʻgʻridan-toʻgʻri muzokaralar asosida ajratiladi; 

markaz binolarini qurish uchun yer uchastkalarini tanlash belgilangan 
tartibda mahalliy davlat hokimiyati organlari tomonidan, Oʻzbekiston 
Respublikasi Innovatsion rivojlanish vazirligi bilan kelishilgan holda amalga 
oshiriladi; 

davlat va xususiy sheriklar tenglik asosida markazlarning ta’sischilari 
sifatida ishtirok etadi; 

davlat-xususiy sheriklik toʻgʻrisidagi kelishuv markazlar davlat 
roʻyxatidan oʻtkazilgan kundan boshlab yigirma yil muddatgacha tuziladi; 

markazlar 
faoliyatining 
yoʻnalishi 
davlat-xususiy 
sheriklik 
toʻgʻrisidagi kelishuv amal qilishining butun muddati davomida saqlanib 
qoladi; 

markazlarning intellektual mulk ob’yektlarini davlat roʻyxatidan 
oʻtkazishga qilingan xarajatlarini qoʻlash Innovatsion rivojlanish va 
novatorlik gʻoyalarini qoʻllab-quvvatlash jamgʻarmasi mablagʻlari hisobidan 
amalga oshiriladi; 

davlat sherigi iqtisodiyot tarmoqlariga innovatsiyalarni joriy etishni 
ragʻbatlantirish, jumladan, ishlab chiqariladigan mahsulotlarni davlat 
xaridlari doirasida tijoratlashtirish imkoniyatlarini kengaytirish boʻyicha 
shart-sharoitlarni yaratishga koʻmaklashish majburiyatini oladi; 

---

16 

davlat va xususiy sheriklarning huquqlari va majburiyatlari, 
shuningdek, davlat-xususiy sheriklikning boshqa shartlari davlat va xususiy 
sheriklar oʻrtasida Innovatsion rivojlanish va novatorlik gʻoyalarini qoʻllab-
quvvatlash jamgʻarmasi Kuzatuv kengashining roziligi bilan tuziladigan 
kelishuvlarda belgilanadi.