G. N. Maxmudova innovatsion iqtisodiyot

 
 
 
 

---

28 
III BOB. MILLIY INNOVATSION TIZIMLAR 
3.1. Milliy innovatsion tizimlarning shakllanishi: kontseptual holati, 
xususiyatlari, tendentsiyalari 
Milliy innovatsiya tizimining birinchi kontseptual poydevori oʻtgan 
asrning 80-yillarida yaratilgan. Lundvall, Frimen va Nelson uning asosiy 
maqsadlarini 
taoriflab 
berishgan. 
Ularning 
xulosalari 
zamonaviy 
iqtisodiyotni taraqqiy ettirishning asosiy omili biznesni rivojlantirish 
manfaatlaridagi innovatsiyalar va ilmiy tadqiqotlar ekanligi, institutsionallik 
innovatsion faoliyat mazmuni va tuzilmasiga taosir qiluvchi omil 
hisoblanishi va ilmiy bilim iqtisodiyotni rivojlantirishda muhim rol oʻynashi 
toʻgʻrisidagi gʻoyalardan iborat boʻlgan. 
Jahon tajribasi koʻrsatishicha, mamlakatning bosqichma-bosqich 
ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishi va uning tashqi bozordagi raqobatbardoshligi 
rivojlangan milliy innovatsiya tizimining mavjudligi asosida ta’minlanadi. 
Milliy innovatsiya tizimi tarkibi elementlarini shakllantirish va oʻzaro 
samarali aloqadorligini ta’minlash davlat innovatsiya siyosatining asosiy 
maqsadi hisoblanadi.
Olimlarning umumiy fikricha, milliy innovatsiya tizimini milliy 
chegaralar doirasida ilmiy bilimlar va texnologiyalarni ishlab chiqish va 
kommertsiyalash bilan mashgʻul, maqsad-vazifalari turlicha boʻlgan 
tuzilmalarning, jumladan, davlat idoralarining integratsiyasi jarayoni va 
natijasi sifatida e’tirof etish joiz. Ular mustahkam milliy ildizlarga, 
anoanalarga, siyosiy va madaniy xususiyatlarga ega institutlar majmuasi 
bilan ta’minlanadi (E.Kondratyev). G.Goldenshteynning qayd etishicha, 
samarali milliy innovatsiya tizimini yaratishning muhim sharti davlat undan 
asosiy 
manfaatdor 
boʻlishiga, 
innovatsion 
faoliyatning 
ustuvor 
yoʻnalishlarini har yili belgilashi va zarur resurslar bilan ta’minlashiga 
bogʻliqdir. 
Innovatsiya siyosati sanoat jihatdan taraqqiy etgan mamlakatlarda XX 
asrning ikkinchi yarmida ilmiy-texnika taraqqiyotining jadal surhatlarda 
rivojlanishi bilan bogʻliq holda davlat iqtisodiy siyosatining alohida ustuvor 
yoʻnalishi sifatida shakllangan. 
Yuqori texnologik mahsulotlar bozorida yetakchilik qilayotgan 
mamlakatlar tajribasi texnologik yetakchilik bilan bogʻliq quyidagi 
qonuniyatlarni aniqlash imkonini beradi: 

---

29