G‘. N. Mahmudov



Download 9,8 Mb.
Pdf ko'rish
bet103/314
Sana16.01.2022
Hajmi9,8 Mb.
#375894
1   ...   99   100   101   102   103   104   105   106   ...   314
Bog'liq
2 5319092721493742197

erkin  yurish  muftasi
    (bendeks)  bo‘lib,  u  
dvigatel  ishga  tushayotganda  aylantiruvchi  momentni  startyor  validan 
dvigatelning  maxovigi  orqali  tirsakli  valga  uzatilishini  va  dvigatel  ishga 
tushgandan keyin, startyor yakorini  dvigatelning maxovigidan avtomatik ravishda 
ajratilishni    ta’minlash  vazifasini  bajaradi.  Bu  harakatni  teskari  tomonga 
uzatilishini  istisno  qilib,  startyor  yakorini  sochilib  ketishini  oldini  oladi.  Erkin 
yurish muftalarining rolikli, friksion va xrapovikli turlari mavjud.         
Quvvati 4...5  kVt  gacha  bo‘lgan  startyorlarda rolikli erkin yurish  muftasiga 
ega  bo‘lgan  yuritma  mexanizmlar  eng  keng  tarqalgan.  Bu  muftalarning  ishlashi, 
roliklar  tutash  sirtlar  orasidagi  ishqalanish  kuchi  ta’sirida  qisilib  qolishiga 
asoslangan. Roliklarni ishchi yuzga zarur darajada bosib turuvchi moslamalarning 
tuzilishiga ko‘ra plunjerli va plunjersiz erkin yurish muftalari mavjud.   
Plunjer-rolikli  muftalarda  (2.10-rasm)  shlisali  vtulka  1    ga    yetakchi  halqa  4 
qotirib  mahkamlangan.    yetakchi  halqada  to‘rta  ponasimon  ariqchalar  bo‘lib, 
ularga roliklar 3 o‘rnatilgan. Prujina 10  va plunjer 9 roliklarni ariqchalarning  tor 
qismiga  siqib  turadi.  Shesternya  8    yetaklanuvchi  halqa  7  bilan  butun  qilib 
yasalgan.  Prujinalar  surilib  ketmasligi  va  bosim  kuchlanishining  barqarorligini 
ta’minlash uchun ular maxsus tirgaklar 11  ga  o‘rnatilgan. Tirkalish shaybalari 5 
va  6  roliklarning  o‘q  bo‘ylab    siljishini  cheklaydi.  Mufta  yupqa  metall  qobiq  2 
bilan qoplangan. Mexanik  mustahkamligini  va  yeyilishga chidamliligini  oshirish 
maqsadida yuritma shesternyasi va mufta halqalari kuchli legirlangan po‘latlardan 
tayyorlanadi. 
2.10-rasm. Plunjer-rolikli erkin yurish muftasi. 
 


 
112 
  Tortish  relesining  yakori  bilan  bog‘langan  pishang  yordamida  yuritma 
shesternyasi  maxovikning  tishli  gardishiga  to‘la  ilashganda  va  startyor 
chulg‘amlariga  tok  ulanib,  u  ishga  tushganda  aylantiruvchi  moment    yetakchi 
halqa  4  va    yetaklanuvchi  halqa  7  orasidagi  ponasimon  ariqchaning  tor  joyiga 
plunjer  9  va  prujina  10  ta’sirida  siqilgan  rolik  orqali  yuritma  shesternyasiga 
uzatiladi.  Dvigatel  ishga tushgandan keyin,  maxovikning tishli  gardishi   yuritma  
shesternyasini  startyorga  nisbatan  tezroq  aylantiradi.  Natijada,    yetaklanuvchi 
halqa 7  yetakchi halqa 4 dan o‘zib ketadi va roliklar ponasimon ariqchaning keng 
joyiga  chiqib  ikkita  halqani  bir-biridan,  va  demak,  startyorning  yakor  valini 
shesternya-maxovik  tishli  juftdan  ajratib  yuboradi.  Shu  tarzda  harakatni  teskari 
tomonga,  ya’ni  dvigateldan  startyor  valiga  uzatilishiga  yo‘l  qo‘yilmaydi  va 
markazdan  qochma  kuch    ta’sirida  yakor  chulg‘amlari  va  kollektor  sochilib 
ketishdan saqlab qolinadi. 
  Plunjersiz rolikli  muftalarda(2.11-rasm)  yetakchi halqa 10 shlisali vtulka bilan 
yaxlit  ishlangan  bo‘lib,  ularda  ham  roliklar  1  joylashtirilgan  to‘rtta  ponasimon 
ariqcha  mavjud. Roliklar ariqchaning tor joyiga  Г-simon turtkich 2 orqali prujina 
3    yordamida  bosib  turiladi.  Shesternya  5    yetaklanuvchi  halqa  bilan  bir  butun 
yasalgan.  Tiralish  shaybasi    8,  roliklar  va  shesternyaning  o‘q  bo‘ylab  siljishini  
cheklaydi.  Namatdan  tayyorlangan  zichlagich    7  muftani  ifloslanishdan  saqlaydi.  
yetaklanuvchi  halqaning  shlisali  vtulkasiga  ikkita  yarim  muftadan  iborat  
yetaklash  muftasi  14  o‘rnatilgan.  Startyor  ishga  tushish  jarayonida  yarim 
muftalarning  biri  (2.11-rasmda  o‘ng  tomondagisi)  bufer  prujinasi  13  ga  ta’sir 
qilsa,    startyorning  tok  zanjiri  uzilib,  yuritma  shesternya  ilashishdan  chiqish 
jarayonida  yarim  muftalarning  ikkinchisi  (rasmda  chap  tomondagisi)  prujina  16 
2.11-rasm. Plunjersiz rolikli erkin yurish muftasi 

Download 9,8 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   99   100   101   102   103   104   105   106   ...   314




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish