|
2.1. Gim nastika darsining vazifalari
Jismoniy
tarbiyadan
pedagogik
jarayonning
natijalari
“Gim nastika” darslari orqali olib boriladigan o ‘quv-tarbiyaviy
ishlaming sifatiga b og‘liq. Bunga har bir dars zam iridagi qator
vazifalam i hal etish bilan erishiladi.
Gimnastika darslari ta ’lim berish (o‘qitish), tarbiyalash va
sog‘lom lashtirishdek jism oniy tarbiya jarayonining umumiy
vazifalaridan kelib chiqib. har bir dars uchun aniq "Tanishtirish",
“0 ‘zlashtirish”, “M ustahkam lash”, “Takom illashtirish"dek maz-
m unga ega b o ‘lgan xususiy vazifalam i q o ‘yib, uni hal qilishni
nazarda tutadi.
D arsning ta ’lim berish vazifalari bolalarni jism oniy tarbiya
dasturida tavsiya qilingan gim nastika m ashqlarini bajarishga,
o ‘zlashtirilgan m ashqlarni m ustahkam lash va takomillashtirishga,
shuningdek, hosil b o ‘lgan harakat malakalari va ko'nikm alarini
rivojlantirishga ham da o ‘rganilgan mashqlarni turli sharoitda
am aliyotda q o ‘llashga yo'naltiriladi. T a’lim vazifalarini ratsional
hal qilish jism oniy tarbiya dasturidagi o ‘quv m ateriallarini izchil va
mustahkam o'rganishga olib keladi.
T a ’limning ayrim vazifalarini hal etish uchun nisbatan uzoq
vaqt yoki qator ketma-ket darslarda, qator zarur vazifalam i
boshqa turli xildagi vazifalar bilan q o ‘shib hal etishga to ‘g ‘ri
keladi. Ayrim vazifalar uchun esa bir darsning o ‘zi kifoya
qiladi. M asalan, arqonga m a’lum usulda tirm ashib chiqish va uni
bajarishda harakatlar ketma-ketligini bir darsning o ‘zida texnik
26
jihatdan mukammal o'rganib olish qiyin. T o ‘liq o ’rganishdek
umumiy vazifani hal qilish uchun turkum darslar lozim. Qolaversa,
uni o ‘zlashtirish shug' u 11anuvchining harakat koordinatsiyasi,
jism oniy tayyorgarligi, o ‘zlashtirish qobiliyati (qabul qilishi),
shug' u 11 anuvchidagi o ’zlashtirilayotgan harakatga o'xshashharakat
zaxirasining m avjudligiga ham bog'liq. A rqonni oyoqlari bilan
ushlab tirm ashib chiqishga o ‘quvchini bir darsni o ‘zida o ‘rgatish
mumkin. Bu kichik xususiy vazifa b o ‘lib, uni m azkur darsning aniq
vazifalaridan biri sifatida hal qilinadi.
Y uqoridagilardan
tashqari
ta ’limning
ayrim
vazifalari
o'quvchilarni jism oniy tarbiya va sport. sog‘liqni saqlash, chiniqish,
jism oniy mashqlarni to 'g 'ri bajarish haqidagi nazariy bilimlarini
oshirish orqali ham hal qilinadi.
Gimnastika darslarida faqat jism oniy tarbiya ta ’limi emas,
e'tiborlilik. o ‘zining diqqatini boshqara olish, intizom, iroda,
saranjomlilik, m aqsadga intilish, m ustaqillik va qiyinchiliklarni
yengishdagi qat'iyati va boshqalarni qo'shib tarbiyalashdek shax-
siy-insoniy fazilatlarni tarbiyalash vazifalari ham hal qilinadi.
Tarbiyalash vazifalari qo'yilgan darslar asosan jism oniy
sifatlam i rivojlantirishni nazarda tutadi. Kichik, o"rta, katta
maktab yoshidagilarda jism oniy sifatlarga ta ’sir etish darslari,
asosan jism oniy tarbiya dasturi to ‘liq o'zlashtirilib b o ig a n id an
so ‘ng, trenirovka tipidagi darslar, m ashg‘ulotlar sifatida o ‘quv
choragining so ‘ngi va o ‘quv yilining oxirgi choragining ikkinchi
yarmidagi darslarda tashkillanadi va o ‘quvchilarda lozim b o ‘lgan
darajadagi qiziqishni uyg'otadi. [lozirgi o'quvchi talaba-yoshlar
bilan tashkillanadigan darslar tarbiyaviy vazifalarni hal qilishi
lozimligi haqidagi bahs o '/in in g yakunini topmagan. Jismoniy
madaniyat mutaxassislari, liziologlari, tibbiyot hodim lari haftadagi
ikki soatlik dars bilan tarbiyaviy vazifalarni hal qilish m um kin
emasligini hozirgacha isbotlashga urinmoqdalar.
Sog'lom lashtirish va/i ialari ham tarbiya vazifalari kabi har bir
darsda hal etilishi lozim. Ciimnastika darslarini to ’g ‘ri uyushtirish
va o'tkazish tegishli kiyim- bosh bilan shug‘ullanishni, m ashg‘u-
27
lotlar joylarida zaruriy sanitariya-gigiyena qoidalariga rioya qilish,
darslarni ochiq havoda, quyosh nuri, havo nam ligi va boshqa
vositalardan foydalanib o'tkazilishi, sog'Iom lashtirish vazifalarini
ijobiy hal etish im koniyatini yaratadi. Sog‘lomlashtirish vazifalari
ni hal qilish bilim berish vazifalari bilan qorishtirilib yuborilishiga
y o ‘l q o ‘yilm asligi lozim. SogTomlashtirish jarayonida jism oniy
sifatlarni rivojlantirish vazifa qilib q o ‘yilmaydi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
