Kombinatsiyalashgan (murakkablashgan) o'choqda QBTI.
Kombinatsiyalashgan (murakkablashgan) o'choqda biror uslubiy ko'rsatma asosida emas, QBTI sharoitini aniq o'rganish orqali, o'sha yerdagi vaziyatdan kelib chiqqan holatda ish olib boriladi.Murakkablashgan shikastlanish o'chog'ida QBTIni olib borish, alohida-alohida o'choqlarda olib borilgan ishlarga nisbatan bir necha o'n barobar og'ir hisoblanadi. CHunki bu holatda vaziyat juda murakkab bo'lib, o'chokdagi shikastlantiruvchi faktorlar turini aniqlash juda og'ir hisoblanadi. Bulardan tashqari bunday o'choqda biror faktorga qarshi olib boriladigan omillar ikkinchi faktorga tamoman teskari bo'lishi mumkin. Masalan, xavfli epidemiya bilan kasallangan odamlarni davolashda foydalaniladigan karantin omili kuchli binar xususiyatli kimyoviy qurollar ishlatilganda qo'llaniladigan evakuatsiya va boshqa vositalardir.
Asosiy adabiyotlar
1. O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi, T.,O’zbekiston, 1999.
2. Karimov I.A. O’zbekiston XXI asr bo’sag’asida: xavfsizlikka tahdid, barqarorlik shartlari va taraqqiyot kafolatlari. T., O’zbekiston 1997.
3. Karimov I.A. O’zbekiston XXI asrga intilmoqda. T., O’zbekiston 1999.
4. O’zbekiston Respublikasi prezidentining farmoni: “ O’zbekiston Respublikasi Favqulodda vaziyatlar vazirligini tashkil etish to’g’risida”, 4.03.1996.
5. O’zbekiston Respublikasi Qonuni: “Aholini va xududlarni tabiiy va texnogen xususiyatli favqulodda vaziyatlardan muxofaza qilish to’g’risida”, 20.08.1999.
6. O’zbekiston Respublikasi Qonuni: “Fuqaro ximoyasi to’g’risida”, 20.05.2000.
7. O’zbekiston Respublikasi Qonuni: “Radiatsiyaviy xavfsizlik to’g’risida”, 31.08.2000.
8. O’zbekiston Respublikasi Qonuni: “Terrorizmga qarshi kurash to’g’risida”, 12.05.2000.
9. O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Maxkamasi qarori: ” O’zbekiston Respublikasi Favqulodda vaziyatlarda ularni oldini olish va harakat qilish davlat tizimi to’g’risida”, 23.12.1997, № 558.
10. O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Maxkamasiqarori: ” O’zbekiston Respublikasi axolini Favqulodda vaziyatlardan muhofaza qilishga tayyorlash tartibi to’g’risida”, 7.10.1998, № 427.
11. O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Maxkamasi qarori: “Texnogen-tabiiy va ekologik tusdagi favqulodda vaziyatlarning tasnifi to’g’risida”, 27.10.1998, № 455.
12. M.Tojiev, I.Nepmatov, M.Ilxomov “Favqulodda vaziyatlar va fuqaro muxofazasi”, darslik, T., 2002.
13. O.Qudratov, T.G’aniev “Favqulodda vaziyatlarda fuqaro muxofazasi”, T., 2005.
14. I.Nepmatov, M.Tojiev, “Favqulodda vaziyatlar va fuqaro muxofazasi”, darslik, T., 2011.
15. I.Raxmonov, U.Vahobov, X.Yodgorov “Favqulodda xolatlarda shikastlanganlarga birinchi tibbiy yordam ko’rsatish”, T., “Fan”, 2004.
Mavzu: № 7. Zaxarlanish klasifikatsiyasi.
Asosiy matn.
Dushman tomonidan qo'llanilgan qirg'in qurollari oqibatida insonlar, atrof-muhit, suv, oziq-ovqatlar, texnika, transport vositalari va inshootlar radioaktiv zarrachalar, zaharli moddalar va kasallik qo'g'atuvchi mikroorganizmlar bilan zararlanishi mumkin. Fuqarolarni mana shu zararlanishdan saqlash maqsadida zararsizlantirish - maxsus ishlov berish tadbirlari bajariladi. Maxsus ishlov berish tadbirlari - umumiy qirg'in qurollari talafotlarini yo'qotish jarayonining asosiy qismini tashkil etib, u qutqaruv va tiklash ishlarini olib borishda kompleks vazifalarni o'z ichiga oladi.
Zararsizlantirish qisman hamda to'liq maxsus ishlov berish turlariga bo'linadi. Qisman maxsus ishlov o'tkazish o'z ichiga qo'yidagilarni oladi: odamlarda qisman sanitariya ishlovi o'tkazish, suv, oziq - ovqatlar, texnika, yem - xashak, tibbiy mulk, ish va yashash joylarini qisman zararsizlantirishni. To'liq maxsus ishlov o'tkazish qo'yidagilardan iborat odamlarga nisbatan to'liq sanitar ishlovi o'tkazish va individual himoya vositalarini, kiyim -kechaklarni, asbob - anjomlarni, texnikani, yashash va ish joylarini to'liq zararsizlantirish.
Zararsizlantirish ishlari shaxsiy himoya vositalarini kiygan va jarayonni olib borish qoidalariga qat'iy rioya qilgan holda olib borilishi shart.
Zararlanish turiga qarab, qo'yidagi zararsizlantirish ishlari olib boriladi: dezaktivatsiya, degazatsiya, dezinfektsiya, dezinsektsiya va deratizatsiya
Do'stlaringiz bilan baham: |