Фукаролар

«FAVQULODDA VAZIYATLAR VA FUQARO MUHOFAZASI» FANIDAN ISHCHI DASTUR

1. 
   KURSNING MAQSADI :
   

Talabalarga Fuqarolar muhofazasini o’qitishdan asosiy maqsad bo’lajak mutaxassislarni favqulodda vaziyatlar, fuqaro muhofazasi chora-tadbirlarini ishlab chiqish va amalda qo’llashni hamda harbiylashmagan tizim boshliqlari lavozimida ish tutishga o’rgatishdan iborat.

Kursning vazifalari :

Talabalarga aholi va hududlarni turli favqulodda vaziyatlardan muhofaza qilishdek xayrli ishda keng jamoatchilikni ham “huquqiy, siyosiy, ekologik, xavfsizlik madaniyati” yuksak bo’lishiga xizmat qiladi.

2. 
   Fanning mazmuni:
   

Fandan o’tiladigan mavzular va ular bo’yicha mashg’ulot turlariga ajratilgan soatlarning taqsimoti (fan bo’yicha jami 60 soat ajratilgan, undan 20 soati ma’ruzalar, 20 soati seminar darslari va 20 soati mustaqil ta’lim uchun ajratilgan):

TG ’r	Fanning bo’limi va mavzusi, ma’ruza mazmuni	Soatlar
		Jami	Ma’ruza	Seminar mashg’ulot	Mustaqil ish
1	O’zbekiston Respublikasida fuqarolar muhofazasini tashkil etish.	4	2	-	2
2	Zamonaviy qirg’in qurollari	6	2	2	2
3	O’zbekistonda kuzatiladigan tabbiy ofatlar	8	4	2	2
4	Ishlab chiqarish avariyalari	6	2	2	2
5	Radiatsiyaviy va kimiyoviy holatlar	5	2	2	1
	I-ON
6	Favqulodda vaziyatlarda fuqaro muhofazasi tadbirlarini rejalashtirish.	4	2	-	2
7	Fuqarolar muxofazasini tashkil etish asoslari va xususiyatlari.	6	2	2	2
8	Favqulodda holatlarda iqtisodiyot inshoatlari tarmoqlarini qutqarish.	6	2	2	2
9	Tabbiy ofatlar va fojiyalardan talofat ko’rgan aholiga yordam ko’rsatish	4	-	2	2

10	Terrorizm va aholini muhofazasi.	3	-	2	1
11	Turli xarakterdagi favqulodda vaziyatlarda birlamchi tibbiy yordam ko’rsatish.	3	-	2	1
12	Aholini, FMDT kuch va vositalarini FV ga tayyorlash va o’qitish	5	2	2	1
	II-ON
	YaN
	Jami	60	20	20	20

2.2.2. Ma’ruza mashg’ulotlari:

№	M A V Z U L A R	KO’RILADIGAN SAVOLLAR	Vaqt
1	O’zbekiston Respubli- kasida fuqarolar muhofazasini tashkil etish.	Fuqarolar muhofazasi haqida tushuncha. Faqvqulodda vaziyatlarning tasnifi. Fuqaro muhofazasining asosiy vazifalari. Fuqaro muhofazasining kuch va vositalari.	2
2	Zamonaviy qirg’in qurollari-yadroviy, kimyoviy va bakteri- ologik (biologik) qurollar. Ulardan aholini himoya qilish.	Qirg’in qurollari haqida tushuncha. Yadroviy qurollar va ularning xususiyatlari. Kimyoviy qurollarning turlari va xususiyatlari. Bakteriologik qurollarning turlari va xususiyatlari. Oddiy hujum vositalari.	2
3	O’zbekistonda kuzati- ladigan tabbiy ofatlar.	Tabiiy ofatlar haqida ma’lumot. Er qimirlashi (zilzila). Er surilishi, o’pirilishi (ko’chki). Suv toshqinlari, sel kelishi, kuchli shamol (to’fonlar), bo’ronlar, quyunlar (smerch).	4
4	Ishlab chiqarish avariyalari, fojiali hodisalar (katastrofa- lar).	Avariyalarni keltirib chiqaradigan sabablar. Transportdagi avariyalar. Yong’in chiqishi va portlash xavfi bo’lgan ob’ektlardagi falokatlar. Kuchli ta’sir etuvchi zaharli moddalar bilan bog’liq falokatlar.	2
5	Radiatsiyaviy va kimyoviy holatlar.	Radiatsiyaviy va kimyoviy holatlar haqida tushuncha. Radiatsiyaviy va kimyoviy holatlarni aniqalash hamd baholash. Radiatsiyaviy va kimyoviy razvedka asboblari. Aholini radiatsiyadan himoya qilish. Radiatsiyadan zararlanishda tibbiy profilaktika va birinchi tibbiy yordam.	2
6	Favqulodda vaziyat- larda fuqaro muhofa-zasi tadbirlarini rejalashtirish.	Fuqaro muhofazasi rejasi haqida tushuncha. Fuqaro muhofazasi rejasiga qo’yiladigan talablar. Fuqaro muhofazasi rejasini ishlab chiqish uchun kerakli ma’lumotlar. Tinchlik davridagi favqulodda vaziyatlarda fuqaro muhofazasi rejasini tuzish.	2
7	Fuqarolar muxofaza-sini tashkil etish asoslari va	1. Fuqarolar muhofazasini tashkil etish asoslari va usullari.	2

	xususiyat-lari.	Fuqarolarni FV haqida ogohlantirish. Radiatsiya va kimyoviy shikastlangan joylarda fuqarolarni saqlash. Evakuatsiya tadbirlari. Himoya inshootlari. Shaxsiy himoya vositalari. Oziq-ovqat, suv, don va uy hayvonlarini zararlanishdan saqlash.
8	Favqulodda holat-larda iqtisodiyot inshoatlaritarmoqlarini qutqarish.	Qutqaruv va birlamchi tiklov ishlarining tashkiliy asoslari QBTI ishlarini shikaslangan joylarda olib borish usullari	2
9	Aholini, FMDT kuch va vositalarini FV ga tayyorlash va o’qitish.	Aholini FMDTdagi kuchlarni ishchi xizmatchilarni FM bo’yicha o’qitish. Fuqarolar muhofazasining amaliy mashg’ulotlarini tayyorlash va o’tkazish.	2

2. 
   Seminar mashg’ulotlari
   

   №	M A V Z U L A R	KO’RILADIGAN SAVOLLAR	Vaqt
   1	Zamonaviy qirg’in qurollari	Yaroviy, kimyoviy va bakteriologik (biologik) qurollar. Ulardan aholini himoya qilish.	2
   2	O’zbekistonda kuzati- ladigan tabbiy ofatlar.	Tabbiy ofatlar davrida qanday xarakat qilish ko’nikmalarini hosil qilish.	2
   3	Ishlab chiqarish avariya-ri, fojiali hodisalar (katastrofalar) va ularning oqibatlaridan qutilish choralari	Ishlab chiqarish jarayonlaridagi avariyalar, katastrofalar, KTEZM qo’llanilganda aholining xatti-harakatlari.	2
   4	Radiatsiyaviy va kimyoviy holatlarni aniqlash va baholash	Dozimetr va kimyoviy razvedka asboblari bilan ishlash. Meditsina-veterenariya xizmatlari.	2
   5	Fuqaro muhofazasi asoslari	Evakuatsiya tadbirlari. Oziq-ovqat, suv, don va uy hayvonlarini zararlanishdan saqlash.	2
   6	Favqulodda holatlarda iqtisodiyot inshoatlaritarmoqlarini qutqarish.	Iqtisodiyot inshoatlaritarmoqlarining barqaror ishlashini amalga oshirish omillari. Favqulodda vaziyatlarda iqtisodiyot inshoatlaritarmoqlarining barqarorligini ta’minlash.	2
   7	Terrorizm va aholini muhofazasi.	Terrorizm xavfi, undan aholini himoya qilish.	2
   8	Turli xarakterdagi favqulodda vaziyatlarda birlamchi tibbiy yordam ko’rsatish.	Birinchi yordam ko’rsatish.	2
   9	Tabiiy ofatlar, avariya-lar va fojialardan talofot ko’rgan aholiga yordam ko’rsatish.	Tabiiy ofatlar, avariyalar va fojialardan talofot ko’rgan aholiga yordam ko’rsatish.	2
   10	Aholini, FMDT kuch va vositalarini FV ga tayyorlash va o’qitish.	Aholini, FMDT kuch va vositalarini FV ga tayyorlash va o’qitish usullari va shakllari.	2

3. 
   Mustaqil ish topshiriqlari mavzulari
   

1.	Favqulodda vaziyatlar va fuqaro muhofazasi.	4
2.	Zamonaviy qirg’in qurollari va ularning talofotlari	4
3.	Tabiiy ofatlar, ulardan fuqarolarni himoya qilish usullari.	4
4.	Er silkinishlari, zilzilalardan aholini himoya qilish va birlamchi qutqarish ishlari.	4
5.	Favqulodda vaziyatlarda omon qolishga psixologik-axloqiy jihatdan tayyorlash.

2.