Фуқаролар учун бюджетни

хусусиятларидан келиб чиққан ҳолда тузилади. Бундауш бу бюджетга нисбатан 
ХВЖ, ИҲТТ, ХБШ каби ташкилотлар томонидан илгари суриладиган мақбул 
хусусиятлар мавжуд.
Улар ҳам умумий принципларни, ҳам Фуқаролар учун бюджет 
тузишнинг батафсил таърифини ўз ичига олади. Бошқа мамлакатларнинг тажрибасини ва 
халқаро ташкилотларнинг тавсияларини ҳисобга олган ҳолда Ўзбекистон учун Фуқаролар 
учун бюджетнинг қуйидаги тузилмаси ва мундарижаси таклиф этилмоқда.
1.
Молия вазирининг табрик сўзи
(бош вазирнинг ёки президентнинг табрик 
сўзи). Бунда мамлакат иқтисодиётини ривожлантиришда ва аҳоли фаровонлигини 
оширишда бюджетнинг ўрни ва Фуқаролар учун бюджет мақсади таърифланади. Бу 
ҳужжатга жиддийлик тусини беради, бюджетда белгиланган ва фуқароларнинг 
эҳтиёжларини қондиришга қаратилган тадбирларни амалга оширишда ҳукуматнинг 
мақсадларига ишончни оширади. 
2.
Давлатнинг иқтисодий истиқболлари ва вазифалари. 
Бу бўлимда 
тегишли ҳужжатларга (2017-2021 йилларда Ўзбекистон Республикасини янада 
ривожлантириш бўйича Ҳаракатлар стратегияси, концепция ва ҳоказоларга) ҳавола қилган 
ҳолда мамлакатнинг стратегик устуворликлари таърифланади;
3.
Ижтимоий-иқтисодий ривожланишнинг асосий кўрсаткичлари 
ва 
уларнинг бюджет сиёсатига таъсири. Бюджетга таъсир кўрсатадиган асосий 
макроиқтисодий кўрсаткичлар (миллий валюта курси, инфляция даражаси, ЯИМ ва 
ҳоказолар) тушунтирилади.
4.
Давлат бюджети ва унинг истиқболлари. 
Бу бўлим энг катта ва ахборотга 
бой ҳисобланади, шунинг учун у бюджет сиёсатининг устуворликларига, бюджет 
даромадларига, харажатларга, бюджет балансига (профицит/тақчиллик), давлат қарзига ва 
бюджетлараро муносабатларга бағишланган бир қанча бўлимдан иборат.
4.1.
Бюджет сиёсатининг устуворликлари.
Ушбу кичик бўлим бюджет 
сиёсатининг мақсадларини, шу жумладан, бюджет даромадлари ва харажатлари 
соҳасидаги давлат сиёсатини таърифлаб беради, солиқлар йиғишда ва 
харажатларни амалга оширишда давлат ана шунга биринчи ўринда эътибор 
беради. Солиқ юкини камайтириш орқали кичик бизнесни ва хусусий 
тадбиркорликни 
қўллаб-қувватлаш 
сиёсати, 
уй-жойлар 
қурилишини 
молиялаштириш орқали қишлоқ жойлардаги аҳолини давлат томонидан қўллаб-
қувватлаш сиёсати ва ҳоказолар намуна бўлиб хизмат қилиши мумкин. Юзага 
келиши мумкин бўлган хавф-хатарлар (масалан, солиқ сиёсатидаги ўзгаришлар 
туфайли даромадларнинг ўз вақтида тушмаслиги ёки миллий валюта курсининг 
пасайиши сабабли харажатларнинг ошиши) очиб берилади, бюджет сиёсати 
мақсадларига эришишга таъсир кўрсатиши мумкин бўлган чекловлар ва 
қийинчиликлар баҳоланади (масалан, бизнесга тушадиган солиқ юкини 
камайтириш мақсадлари бўйича бизнеснинг барча вакиллари бундан бир хилда 
фойда олмаслиги асосий мураккаблик бўлиши мумкин, бироқ ўртача муддатли 
истиқболда бундай сиёсат кўп марталик ижобий самара бериши мумкин).