Фуқаро бинолари архитектураси фанидан маърузалар матни

филёнкали
конструкция
си ҳам қўлланилади (15.7-расм). Бундай эшикнинг кесакиси 
бошқа эшикларникидан фарқ қилмайди. Лекин эшик тавақасининг конструк- 
цияси анча мураккаб. Тавақа периметр бўйича жойлашган чорчўпдан, бир 
нечта оралиқ чорчўплардан ва уларнинг орасини тўлдирувчи тахтадан, 
фанерадан ва ДВП плиталардан қилинадиган филёнкадан ташкил топади.
15.7-расм. Филёнкали эшикнинг конструкцияси: а - эшикнинг кўриниши;
б - тахта филёнка; в - фигарея: г - тахтали, раскладкали филёнка. 
Хулоса 
 
● 
Биноларнинг
 
эшик ва
 
деразаларининг конструкциялари уларнинг 
ишлаш шароитидан келиб чиққан ҳолда етарлича мустаҳкамлик ва 
устуворлик, элементларнинг ўзаро ва туташган девор билан герметик (зич) 
бирикиши, етарли даражада иссиқлик ўтказишга қаршилик кўрсатиш ва товуш 
изоляцияси хусусиятларига эга бўлиши, кимёвий таъсирларга ва емирилишга 
чидамли бўлиши, тозалашга қулай бўлишлари керак. 
● Деразаларнинг баландлиги ва кенглиги йирик модул ЗМ га каррали 
қабул қилинади. Турар-жой биноларида қўлланиладиган деразаларнинг 
баландлиги 0,6-1,5 м (0,3 м дан ўзгаради), кенглиги эса 0,9-2,1 м 
оралиғида қабул қилинади. 

---

133 
 
●
Ром конструкциясида тавақалар сони битта, иккита ва учта бўлиши 
ҳам мумкин. Тавақалар ичкарига ёки ташқарига очиладиган, юқорига 
кўтариладиган, ён томонга суриладиган бўлишлари мумкин.
 
● Балкон эшиклари тавақаларининг конструктив ечимлари дераза 
блоклариникига ўхшаш бўлади. Лекин уларда одатда ойнасиз қисм ҳам 
бўлади. Ойнасиз қисмининг конструкцияси ички тавақада ва ташқи 
тавақаларда турлича қабул қилинади. Ички тавақанинг ойнасиз қисми одатда 
қалинлиги 16 мм бўлган силлиқланган ДСП плита билан тўлдирилади. Ташқи 
тавақанинг ойнасиз қисми эса юмшоқ ва қаттиқ ДВП плита қатламларидан, 
пергамин қатлам ва шпунтланган тахталардан қилинган ташқи қопламадан 
иборат бўлади. 
● Девордаги эшик ўрнатиладиган жойнинг баландлиги 2,1 ва 2,4 м 
қилинади. Бир тавақади кириш эшигининг кенглиги 0,9 м, бир хил икки 
тавақали кириш эшигининг кенглиги 2 м ва ҳар хил икки тавақали кириш 
эшикларининг кенглиги 1,3 ва 1,5 м қилиб белгиланган.