Фонетик сатҳ бирликлари


XII.  London fonologiya maktabi asoschisi D. Djonsniig akustik fonema



Download 0,96 Mb.
Pdf ko'rish
bet61/73
Sana14.01.2022
Hajmi0,96 Mb.
#363805
1   ...   57   58   59   60   61   62   63   64   ...   73
Bog'liq
fonetik sath birliklari

XII. 

London fonologiya maktabi asoschisi D. Djonsniig akustik fonema 

nazariyasi. 

Bu  nazariyaga  ko‗ra, 



fonema  qo‗shimcha  distributsiya  holatida 

bo‗lgan  tovushlar  oilasidir. 

Bundagi 


"qo‗shimcha  distributsiya" 

bir  xil 

pozitsiyada  biri  o‗rnida  ikkinchisi  qo‗llanmaydigan  tovushlarni  anglatadi.  Buni 

o‗zbek  tilining 



kir 

va 


qir 

so‗zlari  tarkibidagi  unli  fonemaga  tatbiq  etib  ko‗raylik: 

                                                 

1

 



Якобсон P.O., Фант Г.М., Халле M. Введение в анализ речи // Новое в лингвистике. Вып. И. 1962. С173 298.

 



 

64 


birinchi  so‗zda  "i"  fonemasining  old  qator  ko‗rinishi,  ikkinchi  so‗zda  esa  shu 

fonemaning  orqa  qator  ko‗rinishi  qo‗llangan.  Darhaqiqat, 



kir 

so‗zidagi  old  qator 

"i" o‗rnida orqa qator "i"ni, yoki, aksincha, 

qir 

so‗zidagi orqa qator "i" o‗rnida old 

qator "i"ni qo‗llab bo‗lmaydi, bunga akkomodatsiya qonuni yo‗l bermaydi. Shunga 

qaramay  bu  ikki  tovush  alohida  fonemalar  emas,  balki  bitta  "i"  fonemasining 

yuqoridagi  ikki  so‗z  tarkibida  reallashgan  ikki  xil  ko‗rinishi  (ottenkalari),  xolos. 

Shuning  uchun  ular  D.  Djons  nazariyasida  "qo‗shimcha  distributsiya  holatida 

bo‗lgan tovushlar oilasi" ( i

1

, i



2

, i


3

 – i  fonemasi)  tarzida  talqin  etiladi.

1

 

 




Download 0,96 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   57   58   59   60   61   62   63   64   ...   73




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish