Fiziologiyasi va gigiyenasi

Nervli va  gumoralli  boshqaruvchi  m exanizm lar
Gum oralli  yoki  suyuqliklar  bilan  boshqarilish.  K o'p   hu- 
jayrali  organizmlar  hujayralari  orasidagi  o ’zaro  aloqani  birinchi 
eng  qadimgi  shakli  -   organizm  suyuqliklariga  tushuvchi  m odda­
lar  almashinuvining  mahsulotlari  ishtirokidagi  kimyoviy  o'zaro 
aloqasidir.  M oddalar  almashinuvining  bunday  mahsulotlarga  yoki 
metabolitlarga  oqsillarning  parchalanishi  mahsulotlari,  karbonat 
angidrid  gazi  va boshqalar kiradi.  Bu ta ’sirni  suyuqliklar orqali  be- 
rilishi,  korrelatsiyaning  gumoralli  mexanizmini  yoki  a'zolar orasi­
dagi  bog'liqiikni  ta'm inlaydi.
Suyuqliklar bilan bog'lanish quyidagi  xususiyatlari  bilan xarak- 
terlanadi.  Birinchidan,  gavdadagi  qon  yoki  boshqa  suyuqliklarga 
tushuvchi  kimyoviy  moddalarning  harakatlanishida  aniq  manzil- 
goh  yo'q;  uning  ta'siri  m a'lum   jo y   uchun  chegaralanmagan.  shu 
sababli  bu  kimyoviy  modda  barcha  a'zo  va  to'qim alarga  ta'sir 
ko'rsatishi  mumkin.  ikkinchidan,  kimyoviy  moddalarga  nisbatan 
sekin  tarqaladi.  Nihoyat,  uchinchidan,  u juda  kam  miqdorda  ta'sir 
ko'rsatadi va, odatda. tez parchalanadi yoki organizmdan chiqarila- 
di.  Gumoral  bogMiqlik  havvonot  dunyosi  va  o ’simliklar  dunyosi 
uchun  umumiydir.