Fiziologiyasi va gigiyenasi

Suyaklarning  tuzilishi. 
Har  bir  suyak  -   suyak  to4]imalari, 
suyakusti  qatlami.  suyak  moyi  (miyasi).  qon  va  limfa  tomirlari 
hamda  nervlardan  iborat  murakkab  a ’zodir.
Yuzalarni  biriktiruvchi  suyaklardan  boshqa  suyaklarning  ham- 
masi  suyak  usti  pardasi  bilan  qoplangan.  Bu  yupqa  biriktiruvchi 
to'qim ali  po'stloq  b o iib   nervlar  va  tom irlarga juda  boy,  ular  bu 
pardadan  o iib   maxsus  teshiklar  orqali  suyakka  kiradi.  Suyak  usti 
pardasiga  b o g ia r  va  muskullar  yopishgan  b o ia d i.  Suvak  usti  par- 
dasining ichki qatlami o'suvchi va k o ’payuvchi hujayralardan tash­
kil  topgan  b o iib ,  suyakning  y o ‘g'onlikka  o ‘sishini  ta'm inlaydi, 
singan  paytlarda  esa  ulardan  suyak,  qadoqlari  hosil  b o iad i.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Agarda navsimon  suyakni  uzun  o'qi  bo'ylab  arralasak yuzasida 
jips  yoki  kompakt  modda  joylashgan.  uning  tagida  esa  shimuvchi 
modda  (gubkasimon)  -   chuqurlikda  joylashgan.  Kalta  suyaklarda. 
masalan.  umurtqalarda  gubkasim on  moddalar  k o 'p   bo'ladi.  Kom­
pakt  moddaning  qalinligi  turlicha  va  suyakka  tushadigan  yukning 
ta'siriga bog'liq  bo'ladi.  Gubkasimon (shimuvchi) modda ancha in­
gichka  suyakli  turd an  hosil  b o ia d i.  Suyakii  turlar parallel  chiziqli 
tavanch kuchlanishiga moslashgan b o iib .  suyakni  katta yuk ta'siri­
ga  chidamli  b o iish ig a   imkon  beradi.
Suyakning  zich  qatlami  plastinkali  tuzilishga  ega  b o iib .  bir-bi- 
riga tegizib,  qator  qilib  qo'yilgan tizimni  eslatadi.  Bunday  tuzilish 
suyakka  qattiqlik  va  yengillik  beradi.  Suyak  to'qim alarining  hu- 
jayralari  suyak  moddasining  plastinkalari  orasida  yotadi.  Suyak 
plastinkasi  -   bu  suyak  to ’qimasining  hujayralar  aro  moddasidir.
Navsim on  suyaklar.  tana  -