Fiziologiyasi va gigiyenasi


Bolalarda nafas m arkazining q o‘z g ‘aluvchanlik xususiyat-



Download 8,61 Mb.
Pdf ko'rish
bet206/252
Sana29.04.2022
Hajmi8,61 Mb.
#594382
1   ...   202   203   204   205   206   207   208   209   ...   252
Bog'liq
Yosh fiziologiyasi va gigiyenasi (Z.Rajamurodov va b.)-857

Bolalarda nafas m arkazining q o‘z g ‘aluvchanlik xususiyat-
lari. 
Bolalar tug'ilish paytiga kelib ularning nafas markazi katta 
yoshdagi bolalarnikiga nisbatan takom illashgan b o im a sa ham na­
fas sikllari fazalarining (nafas olish va nafas chiqarish) ritmik al- 
mashinishini ta ’minlashga qodir b o ia d i.
Bu holat, avvalo, tu g ilis h paytigacha bolalarda nafas markazi 
funksional jihatdan to iig 'ic h a shakllanmaganligi bilan bog'liq. 
Bolalar hayotining dastlabki oylaridagi nafas olish chastotasi, 
chuqurligi va ritmining keng k o ia m d a o'zgaruvchanligi bundan 
dalolat beradi. Yangi tu g ilg a n va em adigan bolalarda nafas m arka­
zining q o ‘zg ‘aluvchanligi ancha past. Bir yoshgacha bo'lgan bo­
lalar katta yoshdagi bolalarga nisbatan kislorod yetishmasligiga 
gipoksiyaga ancha yuqori chidamliligi bilan ajralib turadi.
Nafas markazining funksional faoliyatining shakllanishi yoshga 
bog'liq holda yuz beradi. 11 yoshga kelib turli hayot faoliyati sha- 
roitlarida nafas olishning moslanish imkonivatlari yaxshi namoyon 
b o iib qoladi.
Nafas markazining karbonat angidrid gazining miqdoriga sezuv- 
chanligi yoshga qarab ortib boradi va maktab yoshidagi bolalarda 
voyaga yetgan odam larnikiga tenglashib qoladi. Shuni qayd qilish 
kerakki, jinsiy vetilish davricla nafas olishning boshqarilishini vaq- 
tinchalik buzilishi yuz beradi va o'sm irlarning organizmi voyaga 
yetgan odam lar organizmiga nisbatan kislorodning yetishmasligiga 
ju d a past chidamliligi bilan ajralib turadi.
Nafas apparatlarining funksional holati nafas olishning xohla- 
gan holda o ‘zgartirish imkonivati haqida m a iu m o t berishi mumkin 
(nafas harakatlarining to'xtatish yoki maksimal ventilatsiyani amal- 
ga oshirish). Nafas olishning o'z-o'zidan boshqarilishida bosh miya 
katta sharlarining p o 'stlo g i, nutq qo'zg'atuvchilarini qabul qiluvchi 
va bu qo'zg'atuvc hilar bilan b o giiq bo'lgan markazlar ishtirok etadi.
Nafas olishning o 'z-o 'zid an boshqarilishi ikkinchi signal tizimi 
bilan b o g ia n g a n va faqat nutqning rivojlanishi bilan yuzaga keladi.
www.ziyouz.com kutubxonasi


Nafas olishning o'z-o 'zid an o'zgarishi qator nafas olish mashq- 
larini bajarishda muhim rol o'ynaydi va nafas fazalari (nafas olish 
va nafas chiqarish) bilan m a'lum harakatlarni to 'g'ri-aniq bajarish­
da yordam beradi.

Download 8,61 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   202   203   204   205   206   207   208   209   ...   252




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish