Fiziologiyasi va gigiyenasi



Download 8,61 Mb.
Pdf ko'rish
bet125/252
Sana29.04.2022
Hajmi8,61 Mb.
#594382
1   ...   121   122   123   124   125   126   127   128   ...   252
Bog'liq
Yosh fiziologiyasi va gigiyenasi (Z.Rajamurodov va b.)-857

Miya qutisi. 
M iya qutisi - bu boshning skeleti. M iya qutisining 
ikkita bo'lim i farqlanadi. Miy a yoki quti va yon tomon yoki yuz 
suyaklari. M iya qutisi bosh miya joylashgan joy hisoblanadi.
Bosh skeletining miya bo'lim i tarkibiga juft b o im ag an (ensa, 
qilichsimon, peshona va tursimon) va ju ft (tepa va chakka) suyak­
lar kiradi. Qilichsimon va to'rsim on suyaklar miya va yuz qismlari 
chegarasida joylashgan. Bosh suyagining barcha suyaklari harakat- 
lanmavdigan holda birikkan. Chakka suyagining ichida eshitish 
a'zosi joy lashgan bo'lib. unga keng eshitish teshigi kiradi. Ensa 
suyagining katta teshigi orqali miya qutisi umurtqalar kanali bilan 
tutashadi.
Bosh suyagining yuz b o iim id a ko'plab suyaklar juft bo’ladi. 
Yuqorigi ja g ', burun. yosh. yonoq. tanglay' va pastki burun rakovi- 
nalar. Uchta, ju ft bo’lmagan suyaklar soshnik. pastki ja g ’ va til osti 
suyaklari. Pastki ja g ’ - bosh suvagidagi yagona harakatlanadigan 
suyakdir. Bolalarning yosh paytlaricla bosh suyagining miya qis­
mi, yuz qistniga nisbatan ancha rivojlangan bo’ladi. Bosh suyaklari 
hay otning birinchi yilida ju da jadal rivojlanadi. Bolaning 13-14 
yoshidan boshlab yuz bo'lim i ancha tez rivojlanadi va miya b o iim - 
idan ustun bo'ladi. Yangi tug'ilgan bolada miya qutisining hajmi 
yuz suyagi hajmidan 8 marta katta bo'lsa, voyaga y etgan odam lar­
da 2-2.5 marta katta bo'ladi.
Yangi tug'ilgan bolalarning bosh suyaklari bir-biri bilan birikti­
ruvchi to'qim ali yupqa parda bilan tutashgan b o iad i. Bu pardalar- 
ning soni bir necha suy aklar birikkan joy da yanada ko'proq b o i a ­
di. Bu - liqildoqdir.
Liqildoq har bir tepa suyakiarining burchaklari bo’yiab joylash­
gan b o iib , ju ft b o im ag an peshona va ja g ' hamda juft oldingi yon- 
bosh va keyingi yonbosh liqildoqlarni hosil qiladi, Liqildoq tufay li
www.ziyouz.com kutubxonasi


bosh suyagining ustki qismi o'zining qirralari bilan bir-biriga kirib 
turadi. Bunday holatda bo'lgan bosh suyagi bola tug'ilgan paytida 
uni tug'ish y o ila ri orqali o'tishida muhim ahamiyatga ega.
Kichik liqildoqchalar 2—3 oylikka borgach bitadi, ayniqsa. pe- 
shonaning liqildog'i jud a yengil paypaslanadi va faqat bir yarim 
vashar bo'lgan paytdagina bitadi.

Download 8,61 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   121   122   123   124   125   126   127   128   ...   252




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish