Fiziologiyasi va gigiyenasi



Download 8,61 Mb.
Pdf ko'rish
bet166/252
Sana29.04.2022
Hajmi8,61 Mb.
#594382
1   ...   162   163   164   165   166   167   168   169   ...   252
Bog'liq
Yosh fiziologiyasi va gigiyenasi (Z.Rajamurodov va b.)-857

giriudin
ishlab chiqiladi. Bular an- 
ntikoagulyantlar ham deb yuritiladi va ulardan tibbiyotda keng 
q o ila n ilm o q d a .
Bolalarning tug'ilgandan keyingi dastlabki kunlari qonini ivi- 
shi ancha sekin kechadi, ayniqsa, buni bola hayotining 2- kunida 
ko'rish mumkin. 3 kundan 7 kunlikkacha b o ig a n hayoti davomida 
qonning ivishi tezlashadi va voyaga yetgan odamlarniki normasiga 
vetadi.
M aktabgacha va maktab yoshidagi bolalarda qon ivishining 
muddati shaxsiy o'zgarishga ega. O 'rtacha qon ivishi 1-2 daqiqa- 
dan keyin boshlanadi, u, odatda, 3-4 daqiqadan keyin tamom b o '­
ladi.
9. 3. Eritrotsitlar
Eritrotsitlarning shakli va miqdori. 
Odamlar va juda ko'p- 
chilik sut emizuvchilarda eritrotsitlar yoki qizil qon tanachalari 
ikki tomoni botiq yadrosiz hujayralar shaklida bo'ladi. Ular juda 
elastik va kapillarlarning tor y o ik a la ri bo'ylab o'tishiga yordam- 
lashadi. Eritrotsitlarning diametri odam larda 7-8 mk ni, qalinligi 
esa 2-2,5 mk ni tashkil etadi. Yadroning bo im asligi va ikki to­
moni botiq linzaga ega bo i ish (ikki tomoni botiq linzaning yuzasi 
1,6 martaga shar yuzasidan kattadir) eritrotsitlarning yuzasini ke- 
ngaytiradi va eritrotsit ichiga tez va bir xildagi kislorodning diffu- 
ziyalanishini tezlashtiradi.
Odamlar va hayvonlarning yosh eritrotsitlarida yadrolar bo'ladi. 
Eritrotsitlarning yetilish davrida ularning yadrosi yo'qoladi.
www.ziyouz.com kutubxonasi


Odamlarning barcha eritrotsitlarining umumiy yuzasi 3000 m2 
ni tashkil etadi bu esa uning tanasining yuzasidan 1500 marta kat- 
tadir.
Odamlar qonidagi barcha eritrotsitlarning umumiy miqdori juda 
katta, U savyoramizdagi aholining umumiy sonidan 10 ming marta 
ko‘pdir. Agar odamlar eritrotsitlarini bir qator qilib qo'ysak. uzun­
ligi 150 000 km b o ig a n zanjir hosil b o ia d i: agar eritrotsitlarni 
bir-birini ustiga qo'ysak, unda ver shari ekvatoridan uzun b o ig a n
pillapoya (zina) hosil b o ia d i (50 000-60 000 km).
Odamlarning 1 mm3 qonida 4 dan 5 mln gacha eritrotsitlar 
saqlanadi (ayollarda 4—4.5 mln. erkaklarda esa 4,5-5.0 mln), erit- 
rositlarning miqdori qat'iy rav ishda doimiy emas. Lining miqdori 
odamlar yuqori balandlikka chiqqanda va jism oniy ish bajarganda 
kislorod yetishmasligi tufayli keskin ortishi mumkin.
Yuqori to g 1 sharoitida yashovchi odamlarda. dengiz bo'yida 
yashovchi odamlarga nisbatan eritrotsitlar miqdori 30 % ga ortiq 
b o ia d i. Tekislik hududlardan yuqori tog' sharoitiga o ig a n paytlar- 
da eritrotsitlar miqdori ortadi. Organizmning kislorodga b o ig a n ta- 
labi pasayganida qon tarkibidagi eritrotsitlar miqdori ham kamaya- 
di. Yosh o'zgarishi bilan lm m 3 qon tarkibidagi eritrotsitlar miqdori 
ham o'zgara boradi.
5- jcidvcil

Download 8,61 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   162   163   164   165   166   167   168   169   ...   252




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish