Fiziologiya

Qondagi gazlar miqdori.

100 ml arterial Qonda erigan kislorod miqdori 0,3 xajm %, karbonat angidrid – 2,5 xajm % va azot 0,95 xajm % ga teng bo’lishi keragligi xisoblardan ma`lum. Birok kuyida tasvir etilgan usullardan foydalanib, Qondan ko`proq kislorod va karbonat angidrid ajratib olish mumkin. Bu, Qondagi kislorod va karbonat angidrid fizikaviy erish xolatidagina emas, balki ximiyaviy boglanish xolatida xam ekanligidan guvoxlik beradi. Qondagi kislorod gemoglobin bilan boglangan. Karbonat angidrid esa gemoglobin bilan qisman boglangan, kupchilik qismi esa Qonda bikarbonat shaklida bo`ladi.

Arterial va venoz Qondagi gazlar miqdori. Soglom odamning arterial Qonida 18-20 xajm % kislorod, 50-52 xajm % karbonat angidrid va kariyb 1 xajm % azot bor. Venoz Qonda 12 xajm % kislorod, 55-57 xajm % karbonat angidrid va kariyb 1 xajm % azot bo`ladi. Bu sonlardan kurinib turibdiki, venoz Qon o’pka kapillyarlaridan uta turib, kislorod bilan boyiydi va uzidagi karbonat angidridning bir qismini ajratib chikaradi. Arterial Qon katta doira kapillyarlariga kelgach uzidagi bir qism kislorodni tukimalarga beradi va karbonat angidrid bilan tuyinadi. Arterial va venoz Qondagi azot miqdorining bir xil ekanligi uning gazlar almashinuvida katnashmasligini ko’rsatadi.

Ma`ruzani ta`minlanishi.

Ko`rgazmali materiallarni ta`minlash uchun mul’timedia texnikasi.

Mustakil tayerlanish uchun savollar.

1.Nafasning asosiy etaplari.

2.Nafas olish va chikarishni biomexanikasi.

3.Nafas sistemasini asosiy Qonstantalari.

4.Gazlarni partsial bosimi.

5.Qon bilan tashilishi.

6.Karbonat angidridni Qon bilan tashilishi.

7.O’pkada va tukimada gaz almashinuvi.

8.Nafas yullarini fiziologiyasi.

9.Gipoksiya va uning turlari.

10. Nafas markazlari, boshqarilishi.