Fizikaning hozirgi zamon ta’limidagi o’rni

“Fizikaning hozirgi zamon ta’limidagi o’rni”. Samarqand 2019-yil 13-14 dekabr.
 
191 
1. Kompyuterdan ”O‘zgarmas tok qonunlari.vi” faylini yuklab, ”2–mashq” yozuvi ustiga kompyuter 
sichqonchasining kursorini olib borib chap tugmasini bir marta bosiladi. Sizga (a) rasmdagi kabi 
oyna ochiladi. 
(a) rasm. Voltmeter va ampermetr yordamida o‘tkazgichlarning qarshiligini aniqlash 
ishining LabVIEW dasturida Blok Diagrammasi 
(b) – rasm. Voltmeter va ampermetr yordamida o‘tkazgichlarning qarshiligini aniqlash 
ishining LabVIEW dasturida Program Diagrammasi
2. 
(a) – rasmda ko‘rsatilgan paneldan kompyuter sichqonchasining kursorini
belgi ustiga 
qo’yib, chap tugmasini bir marta bosing, 
ko’rinishni olgandan keyin keyin, o‘zgarmas tok 
manbaining buragichini soat strelkasi yo‘nalishida burab ampermetr va voltmetrning aniq J va U 
qiymatlarini ko‘rsatishiga erishing va ularni yozib oling. 
J
U
R

ifodaga J va U larning qiymatlarini 
qo‘yib R hisoblanadi.
3. 
O‘zgarmas tok manbaining buragichi yordamida zanjirda J va U larning yana ikkitadan 
qiymatini o‘rnatib, ular uchun ham R
2
va R
3
larni 
J
U
R

bo‘yicha hisoblab R ning o‘rtacha qiymati 
aniqlanadi [


3
3
2
1
R
R
R
R



].

---

“Fizikaning hozirgi zamon ta’limidagi o’rni”. Samarqand 2019-yil 13-14 dekabr.
 
192 
4. 
Olingan natijalar bo‘yicha quyidagi jadvalni to‘ldiriladi va tegishli xulosalar chiqariladi: 
5. 
№ 
U, V 
J, A 
R, Om 
R
, Om

R, Om
R
R

,% 
1 
2 
Bundagi 

R va 



R
R
mos ravishda R ni o‘lchashlarning absolyut va nisbiy xatoliklaridir. 
Axborot texnologiyalar o‘quv jarayoniga qo‘llash yuqori samaradorlikka erishishga, kam vaqt 
sarflab katta hajmdagi bilimlarni egallashga imkoniyat yaratadi. Shu nuqtai nazardan fizika darslari 
o‘quv jarayonida kompyuter texnologiyalari imkoniyatlaridan foydalanish bugungi kunda ham dolzarb 
masala hisoblanadi. 
Olib borilgan ishlar natijasidan shunday xulosa qilish mumkinki, “O‘zgarmas tok 
qonunlari” mavzusidan ta’lim sohasida virtual laboratoriya ishlaridan foydalanish har tomonlama 
foydali hamda bu virtual laboratoriya ishlari dasturlarini yaratishda LabVIEW grafik dasturlash 
muhitidan foydalanish har tomonlama qulaydir. 
Xulosa o‘rnida shuni aytish mumkinki, fanlararo aloqa o‘quv jarayonida vaqtdan yutish 
imkoniyatini beradi. O‘quv jarayonida fizika darslarida kompyuter texnologiyalarining 
imkoniyatlaridaridan foyalanish bugungi kunning dolzarb masalasi deb hisoblaymiz. Ushbu xulosa 
Qoraqalpog‘iston Respublikasi, Beruniy tuman XTB ga qarashli 48-umumiy o‘rta ta’lim maktabda 
fizikani o‘qitish jarayonida olib borgan amaliy va laboratoriya mashg‘ulotlariga asoslanadi. 

---