Fizika8 Uzb i-bob 1-26. pmd

21-§. ISTE’MOLCHILARNI PARALLEL ULASH
Parallel ulanganda zanjirdagi kuchlanish
Xonadonda barcha elektr asboblari: lampochkalar, televizor, muzlat-
kich va boshqalar bir vaqtda elektr tarmog‘iga ulangan bo‘ladi. Agar ular
bir-biriga ketma-ket ulanganda edi, kuchlanish ular orasida taqsimlangan
bo‘lardi. Bu holda lampochkalar juda xira yonardi, televizorning ko‘rsa-
21-§. Iste’molchilarni parallel ulash

---

56
II bob. Elektr toki
tishiga, muzlatkichning sovitishiga
kuchlanish yetishmas edi. Undan
tashqari, ketma-ket ulangan iste’-
molchilardan biri o‘chirilsa, bosh-
qalari ham o‘chardi. Shuning uchun
xonadonda barcha elektr iste’mol-
chilar bir-biriga parallel ulanadi.
Ikkita lampochka o‘zaro parallel
ulangan 76-rasmdagi elektr zanjir-
ni yig‘aylik. Bunda ikkala lampoch-
ka bir xil  tarzda 1 va 2 ampermet-
larga ketma-ket ulanadi. Ularga pa-
rallel ulangan voltmetr 4 V kuch-
lanishni ko‘rsatsin, deylik. Bu
voltmetrning ko‘rsatishi har bir lampochkadagi kuchlanishni ham, zan-
jirdagi to‘liq kuchlanishni ham ifodalaydi.
Demak, parallel ulangan ikkala lampochkada kuchlanish bir xil bo‘lib,
u zanjirdagi to‘liq kuchlanishga teng bo‘ladi, ya’ni: U
1 
=
 
U
2 
=
 
U.
Agar zanjirga n ta lampochka bir-biriga parallel ulangan bo‘lsa, u
holda ulardagi kuchlanishlar ham teng bo‘ladi:
    U
1
  =  U
2
  =  U
3
  = . . . =  U
n
.
      (1)