Fizika8 Uzb i-bob 1-26. pmd

Masala yechish namunasi
Qarshiliklari 1 Ω, 2 Ω va 3 Ω bo‘lgan uchta o‘tkazgich ketma-ket ulangan
bo‘lib, ulardan 1 A tok o‘tmoqda. Har bir o‘tkazgichdagi kuchlanishni, zanjirning
to‘liq qarshiligini va to‘liq kuchlanishini toping.

---

55
  Berilgan:             Formulasi:                       Hisoblash:
R
1 
= 1 Ω;
U
1 
=
 
IR
1
;
U
1 
=
 
1
 
A
 
⋅
 
1
 
Ω =
 
1
 
V;
R
2 
= 2 Ω;
U
2 
=
 
IR
2
;
U
2 
=
 
1
 
A
 
⋅
 
2
 
Ω =
 
2
 
V;
R
3 
= 3 Ω;
U
3 
=
 
IR
3
;
U
3 
=
 
1
 
A
 
⋅
 
3
 
Ω
 
=
 
3
 
V;
I  = 1 A.
  R
 
=
 
R
1 
+
 
R
2
 
+
 
R
3
;
R
 
=
 
1
 
Ω
 
+
 
2
 
Ω
 
+
 
3
 
Ω
 
=
 
6
 
Ω;
     Topish kerak:
U  =
 
IR.
U=1 A
 
⋅
 
6
 
Ω = 6
 
V.
U
1
−?   U
2
−?   U
3
−?
        R−?      U−?
Javob: U
1
 = 1 V, U
2
 = 2 V, U
3
 = 3 V, R = 6 Ω,  U = 6 V.
1. Iste’molchilar ketma-ket ulanganda, ularning har biridan o‘tayotgan tok kuchi va
zanjirdagi to‘liq tok kuchi orasidagi munosabat qanday bo‘ladi?
2. Iste’molchilar ketma-ket ulanganda, zanjirdagi to‘liq kuchlanish va har bir
iste’molchidagi kuchlanish orasidagi munosabat qanday bo‘lishini aytib bering.
3. Ketma-ket ulangan iste’molchilarning to‘liq qarshiligi qanday aniqlanadi?
1. Ketma-ket ulangan ikkita lampochkadan 0,2 A tok o‘tmoqda. Iste’molchilarning
qarshiligi 5 Ω va 10 Ω bo‘lsa, har bir lampochkadagi kuchlanishni, zanjirdagi
qarshilikni va to‘liq kuchlanishni toping.
2. 220 V kuchlanishga mo‘ljallangan ikkita bir xil lampochka ketma-ket ravishda
220 V kuchlanishli tarmoqqa ulangan. Har bir lampochka qanday kuchlanish ostida
yonadi?
3. Ketma-ket ulangan iste’molchilar qarshiligi 4 Ω, 10 Ω va 16 Ω bo‘lib, zanjirdagi
to‘liq kuchlanish 6 V ga teng. Iste’molchilardagi tok kuchini va har bir
iste’molchidagi kuchlanishni aniqlang. Elektr zanjir sxemasini chizing.
4. Archadagi lampochkalar shodasini ketma-ket ravishda 220 V kuchlanishli
tarmoqqa ulash kerak. Har bir lampochkadagi kuchlanish 9 V dan oshib
ketmasligi uchun nechta bir xil lampochkani ketma-ket ulash mumkin? Agar
har bir lampochka spiralining qarshiligi 10 Ω dan bo‘lsa, lampochkalar
shodasidan qancha tok o‘tadi? Barcha lampochkalardagi to‘liq qarshilik qancha
bo‘ladi?
5. Ikkita elektr lampochka 220 V kuchlanishli tarmoqqa ketma-ket ulangan bo‘lib,
ulardan 0,5 A tok o‘tmoqda. Agar birinchi lampochkaning qarshiligi ikkinchi-
sinikidan 3 marta katta bo‘lsa, har bir lampochkadagi kuchlanishni toping.
Avval 55-rasmda, so‘ngra 74-rasmda tasvirlangan elektr zanjirni yig‘ing. Zanjir
74-rasmdagidek yig‘ilganda, lampochkalarning nima sababdan xira yonishini
tushuntiring. Har bir lampochka spiralining qarshiligini va ikkala lampochkadagi
to‘liq qarshilikni hisoblang.