Fizika va kimyo

Ма’ruza маvzulari
Soat
	1-Mavzu: Fizikaviy kimyo faninig vazifasi, tekshirish ob'ektini o‘rganish usullari.	4
	Kimyoviy termodinamika. Asosiy tushunchalar: sistemalar, ularning turlari, termodinamik parametlar, sistema xolati, issiqlik sig‘imi, uning turlari, issiqlik sig‘imini temperaturaga bog‘liqligi.
	Termodinamikaning 1-chi qonuni, uning vazifasi, ichki energiya va entalpiya. Izoxorik-izobarik issiqlikq effektlari.
	Gess qonuni, Kirxgoff qonuni, issiqlik effektining turlari:
4	reaksiya issiqligi, moddalarning xosil bo‘lish va yonish issiqlik effektlari va ular o‘rtasidagi bog‘lanish, erish issiqlik effektlari
	2-Mavzu: Termodinamiqaning iqqinchi qonuni	4
	Termodinamikaning ikkinchi qonunining asosiy vazifasi.
	Jarayon turlari, o‘z-o‘zidan boradigan,O‘z-o‘zidan bormaydigan, termodinamik qaytar va qaytmas jarayonlar.
	Issiqliqni ishga aylanish jarayoni, entropiya. 2-qonunning matematik ifodasi.
	Entropiyaning turli jarayonlarda o‘zgarishi. Entropiya va extimollik.
	3-Mavzu: Kimyoviy reaqsiyalar muvozanati	4
	Muvozanat konstantasi ifodasini keltirib chiqarish.
	Muvozanat konstantasining turli ifodalari va ular o‘rtasidagi bog‘lanish.
	Geterogen sistemalar uchun muvozanat konstantasining ifodasi.
	Reksiya izotermasi, izoxora-izobara tenglamalari.
	4-Mavzu: Noelektrolit erntmalar	2
	Konsentrasiya ifodalari, to‘yingan bug‘ bosimi.
	Raul qonuni. Krioskopiya va ebulioskopiya.
	Osmotik bosim.
	5-Mavzu: Fazalar muvozanati	2
	Asosiy tushunchalar. Komponentlarning fazalar bo‘yicha taqsimlanishidagi muvozanat sharti.
	Gibbsning fazalar qoidasi.
	Bir komponentli sistemalar. Suvning xolat diagrammasi.
	Klauzius-Klapeyron tenglamasi.
	6-Mavzu: Ikki komponentli suyuq sistemalar	2
	"Suyuq-bug" fazalar muvozanati. Fazalar tarkibi
	Raul qonuni, xolat diagrammalari, richag qoidasi.Azeotrop aralashmalar.
	Konovalov va Vrevskiy qonunlari..
	Suyuqliklarni xaydash
	7-Mavzu Ikki komponentli qattiq sistemalar	2
	Qattiq va suyuq fazalar muvozanati. Suyuqlanish diagrammasi.
	Evtetikali sistemalar. Izomorf va noizomorf sistemalarning xolat diagrammalari.
	Elektrolit eritmalar. Elektrolitik dissosiyalanish nazariyasi.
	Ionlararo muvozanat.
	8-Mavzu Elektrokimyo	4
	Elektrolit eritmalarning elektr o‘tkazuvchanligi
	Elektr o‘tkazuvchanlik turlari.
	Tashish soni. Ionlarning xarakatchanligi.
	Kuchli elektrolitlarning elektr o‘tkazuvchanligi. Konduktometriya.
	9-Mavzu: Elektroddagi jarayonlar va elektr yurituvchi quch (EYuK)	4
	Elektrokimyoviy jarayonlar uchun Gibbs-Gelmgols tenglamasi. Elektrod turlari (1-,2- tur, oqsidlanish-qaytarilish, gaz (vodorod) va kalomel elektrodlari).
	Standart elektrodlar, kuchlanishlar qatori. Kimyoviy va konsentrasiey galvanik elementlar (ion tashimasdan ishlovchi konsentrasion element). Potensiometriya.
	Elektroliz. Qutblarda boradigan jarayonlar, qutblanishlar. Ajralish potensiali va kuchlanishi. O‘ta kuchlanish.
	Moddalarni elektrodlarda ajralib chiqish tartibi, kuchlanishlar qatori. Metallarning korroziyasi.
	10-Mavzu; Kimyoviy reaksiyalap kinetikasi.	4
	Formal kinetika, reaksiyalar tezligi, reaksiyalarning sinflanishi, oddiy va murakkab reaksiyalar,ularning kinetik tenglamalari, reaksiyalar tartibi.
	Reaksiyalar tezligiga temperaturaning ta'siri. Vant-Goff, Arrenius tenglamasi.
	Aktiv to‘qnashishlar nazariyasi. Aktivlanish energiyasi,Arrenius tenglamasi.
	Aktiv kompleks nazariyasi xaqida tushuncha.Fotokimyoviy va zanjir reaksiyalar.
	11-mavzu: Kataliz	4
	Katalizning umumiy xossalari. Gomogen katalizning borish mexanizmi va reaksiyaning tezlanish sabablari, kislota- asos katalizi.
	Geterogen kataliz, katalizator aktivligiga turli faqtorlarning ta'siri...
	Katalizatorlar aktivligini kuchaytirish usullari Kataliz nazariyalari. Fizikaviy va kimyoviy adsorbsiya
	Qatalitiq jarayonlarda aktivlanish, aktiv markaz. Multiplet nazariyasi Aktiv ansambllar nazariyasi. Fermentativ kataliz xaqida tushuncha.
	Jami	36

Amaliy mashg‘ulotlar mazmuni, ularni tashkil etish bo‘yicha ko‘rsatma va tavsiyalar

Amaliy mashg‘ulotlarda talabalar turli qurilmalarning turli parametrlarini xisoblash asoslarini o‘rganadilar. Amaliy mashgulotlarning taxminiy tavsiya etiladigan mavzulari:

Kimyoviy termodinamika. Gess va Kirxgoff konunlari. Ushbu darsda termodinamikaning qonunlari, vazifasi, kimyoviy termodinamikani maqsadi muxokama qilinadi. Termokimyoning asosiy qonuni va uning xulosalari o‘rganilib, taalluqli masalalar yechiladi.

Kimyoviy muvozanat. Muvozanat konstantasini xisoblash. Talabalar bilan qaytar reaksiyalar xaqida savol-javob o‘tkaziladi va muvozanat kostantasini ifodalash usullari o‘rganiladi. So‘ngra masalalar yechiladi.

Noelektrolit eritmalar va ularning xossalari.

Noelektrolit eritmalarning to‘yingan bug‘ bosimi, Raul qonuni taxlil qilinadi. Eritmaning qaynash, muzlash temperaturalarini va osmotik bosimini konsentrasiyaga bog‘liqligi o‘rgatiladi. Tegishli masalalar yechiladi.

Fazaviy muvozanat. Fazalar koidasi. 1, 2 va 3 komponentli sistemalar.

Ushbu darsda geterogen muvozanat termodinamikasi o‘rganilib, 1 va 2 komponentli sistemlarga fazalar qoidasini tadbiq qilish muxokama qilinadi. Masalalar yechiladi.

Elektrolit eritmalar. Dissosilanish darajasi va konstantasi.

Elektrolit eritmalarning xossalarini noelektrolitlarning xossalaridan chetlanish sabablari muxokama qilinadi va izotonik koeffisentning fizik ma'nosi tushuntiriladi. Masalalar yechiladi.

Elektrodlardagi jarayonlar.EKJ. Elektrodlarda . sh elektr qavatining xosil bo‘lishi, elektrod turlari va ularning tuzilishi o‘rganiladi. Galvanik eliment tuzish va uning EYuK ni o‘lchashni o‘rganiladi. EYuK ni aniqlash natijasida termodinamik kattaliklarni xisoblashda foydalanish taxlil kilinadi.

Elektrolit eritmalarining elektroliz.

Elektroliz jarayonining fizik kimyoviy asoslari o‘rganiladi va elektrodlarda amalga oshadigan jarayonlarning qonuniyatlari taxlil qilinadi.

Kimyoviy reaksiyalar kinetikasi.

Ushbu darsda kimyoviy reaksiyalarning kinetik jixatdan sinflanishini va tartibini aniqlash usullarini taxlil qilinadi. Reaksiyaning aktivlanish energiyasini aniqlash muxokama qilinadi.Murakkab reaksiyalarni turlari urganiladi. Masalalar yechiladi.

Amaliy mashg‘ulotlarni tashkil etish bo‘yicha kafedra professor-o‘qituvchilari tomonidan ko‘rsatma va tavsiyalar ishlab chiqiladi. Unda talabalar asosiy ma'ruza mavzulari bo‘yicha olgan bilim va ko‘nikmalarini amaliy masalalar yechish orqali boyitadilar. Shuningdek, darslik va O‘quv qo‘llanmalar asosida talabalar bilimlarini mustaxkamlashga erishish, tarqatma materiallardan foydalanish, ilmiy makolalar va tezislarni chop etish orqali bilimlarini oshirish, masalalar yechish, mavzular bo‘yicha ko‘rgazmali qurollar tayyorlash va boshqalar tavsiya etiladi.

Т/р